Yule

Dit is de eerste van acht columns die ik ga schrijven over de oude Keltische feestdagen: Yule, Imbolc, Ostara, Beltain, Litha, Lughnasadh, Mabon en Samhain. Ik begin bij Yule omdat dat het eerste feest van het Keltische jaarwiel is, en zal eindigen bij Samhain, het einde van de cyclus. Ik zal uitleggen hoe de Kelten (en andere oud-Europese volkeren) vroeger die feesten vierden, en je zal ervan versteld staan hoeveel symbolen van toen nu nog steeds gebruikt worden. Yule is dus de eerste spaak in het Wiel van het Jaar. Het is waar alles weer opnieuw begint. In de langste nacht van het jaar, als de natuur gestorven lijkt te zijn, komt een nieuwe hoop: de God, die op Samhain is gestorven, wordt weer herboren. En als de God herboren wordt, wordt ook de hoop herboren, de wetenschap dat ook dit jaar weer, naarmate de jonge God opgroeit, een lente zal komen, dat naarmate de God volwassen wordt, weer een zomer zal komen, en dat Hij, naarmate Hij ouder wordt en uiteindelijk weer sterft, Zijn geest weer aan de oogsten kan afgeven.

Yule werd overigens niet altijd door de Kelten gevierd. De oudste Keltische culturen kenden slechts twee seizoenen, en vier feestdagen: Imbolc, Beltain, Lughnasadh en Samhain. Pas later is uit andere Europese culturen het concept van de vier seizoenen overgewaaid, en zijn de Kelten acht feestdagen gaan vieren: vier die de seizoenen scheiden (de grote Sabbats), en vier midden in de seizoenen (de kleine Sabbats). En Yule is dus één van de kleine Sabbats – hoewel het wel de belangrijkste van de vier is.

Omdat Yule dus in principe door de Kelten overgenomen is van de andere Europese culturen, zijn ook veel symbolen van deze feestdag uit andere culturen afkomstig. Zo vierden de Noormannen hun Jul met het verbranden van een dennenboom. Altijd groenblijvende planten waren immers het symbool voor de Natuur die zelfs hartje winter nog blijft leven. Door het verbranden van een dennenboom wordt een stukje van die energie in licht en warmte omgezet, een offer om de God terug te roepen.

Voor de Kelten waren bomen echter heilig, en een levende boom moedwillig in brand steken was er voor hen dus niet bij. In plaats daarvan gingen ze groenblijvende bomen versieren, en werden ook andere groenblijvende planten, zoals hulst en maretak, symbolen voor deze periode van het jaar. Vooral de maretak, die in het hart van de winter haar rode bessen draagt, was voor de Kelten een symbool voor de wedergeboorte van de natuur, en zo was de maretak een zegen voor alles wat begint, zoals bijvoorbeeld een beginnende liefdesrelatie tussen twee mensen.

Sta er dus maar eens bij stil, als je voor een met lichtjes en slingers versierde kerstboom staat, met een kerststalletje erbij, dat die kleine Jezus in het kribbetje eigenlijk de Keltische vadergod Cernunnos is die herboren wordt. Dat de lichtjes in de boom afgeleid zijn van het Noorse gebruik om een dennenboom in brand te steken.

Dat de mooie versieringen in de boom van Keltische gebruiken afkomstig zijn. Dat het marsepein in het kerstbrood symbool staat voor het leven dat diep in de Aarde, zelfs midden in de winter, nog doorgaat – voor de Vadergod Cernunnos in de baarmoeder van de Moedergodin Cerridwen. En dat het geloof dat je liefde gezegend wordt als je je geliefde zoent onder een maretak ook van Keltische geloven afkomstig is.

[i]I hear the wind howling
The ice has entered my soul
The cold seems endless
The darkness black as coal.

Yet a spark of something
Shines bright through the night
Could it be the dawning
Of approaching light?

For it’s always coldest
In the hours before dawn
Darkness is its deepest,
Facing fears we’ve drawn

How can loneliness dwell
With loved ones nearby?
Why the tiny doubts
Filling me with their cries?

So I turn my face away
Forget the winter’s chill
Celebrate Sun’s return
As my spirit thrills.[/i]

Yulegedicht door Elspeth Sapphire.

[img align=right]http://eaglestorm.net/misc/as-en-al_icon.jpg[/img]