Ik hou van Amerika, laat ik dat voorop stellen. Maar het land is erg verdeeld. Er is geen ”One Nation” zoals Martin L.K zijn droom verwoordde.
De definitie van “Amerikaan”is voor mij wazig. Er zijn veel groeperingen. Je bent geen individu. Je bent onderdeel van een bepaalde stroming of ras. Hoe dan ook, er zal en moet een label op je zitten. Je wordt sowieso al direct beoordeeld op huidskleur. Dat zit zo in de genen ingebakken dat de meeste “witte” mensen het zelf vaak niet beseffen
Het contrast met ons land is groot. Wat je op tv ziet is absoluut niet de werkelijkheid. Zelfs in de gayscene is de apartheid te zien. Racisme in een subcultuur welke zelf als onvolwaardig wordt gezien.Wit of zwart. Punt. Een mix van de twee is in veel lagen van de bevolking nog not done.
Wij, m’n Afro-Amerikaanse vriend en ik, zaten pas in De Engel op de Zeedijk. Altijd leuk. Een lekker ijskoud biertje met op de achtgrond de melodieuze en ritmische ”Motown”klanken van de jaren 70 en 80. “This music, no way they would play that in a regular American bar, its black”. Zei hij tegen me. En mijn gedachten dwaalden af naar mijn Hollandse jeugd in the jaren 80. Gek op de soulshow en alles wat maar van Motown kwam. Ik kan me geen moment herinneren dat iemand ook maar iets racistisch zei over muziek. We vonden het gewoon muziek. Goede muziek!
Neem de”The Cosby Show”. In de jaren tachtig door de NCRV uitgezonden. Nederland genoot wekelijks van de maatschappelijk getinte perikelen van de Huxtables. Een Afro-Amerikaans gezin waarvan moeder advocaat is en vader arts. Wonend in een statig pand in een sjieke wijk van New York. Bill Cosby heeft hemel en aarde moeten bewegen voordat de hit show kon worden uitgezonden. Hij wilde Amerika laten zien dat Afro-Amerikanen ook succesvol kunnen zijn en niet allemaal in achterbuurten wonen. De kritiek op de show, vanuit de conservatieve hoek, was niet van de lucht. Men vond het belachelijk. Want het bestaat toch niet dat Afro-Amerikanen zo leven. Point made.
Wij in Nederland hebben erg veel om dankbaar voor te zijn. Tuurlijk zeiken we met zijn allen er lekker op los. Maar dat is juist het geheim van ons geluk. We zijn als het ware een poldermodel gezinnetje. Je vecht elkaar de tent uit maar drinken daarna gezellig ( ook iets typisch Nederlands ) een biertje met elkaar.
Ik heb Nederland leren zien door Amerikaanse ogen en dan valt erg op hoe amicaal en vriendschappelijk we met elkaar omgaan. Welke kleur je ook hebt. Nou, meestal dan.
We zijn een erg braaf en open minded volkje. Wel direct. Wat ik zelf wel een fijne eigenschap vind. Amerikanen doen het anders. Die lullen er omheen, vermijden confrontatie. Geven subtiele hints om je iets duidelijk te maken. Geloof me, de meeste hints zijn volledig aan me voorbij gegaan wat wel eens tot verhitte woordenwisselingen leidde. Wij Hollanders weten niet wat subtiel is. Wij hebben een harde aanpak nodig.
Ik denk dat die directheid van ons de fundering is van dat broederlijke, typisch Hollandse karakter. We zeggen waar het op staat. We weten om te gaan met de confrontatie en hoppa, weg uit ons systeem. Kun je je er ook niet druk om maken. Niks namakerij of facades. Beerput open, ff lekker mekaar de waarheid zeggen en we zijn klaar.
Amerika. Het land dat anno nu, in veel staten en districten, nog altijd van de blanken is.
In een hotel, een jaar geleden, vroeg mijn vriend aan de frontdesk om een andere kamer want we keken uit op een parking en dat was nou niet bepaald romantisch. Dat ging op dat moment niet lukken want het was druk, zo zei de dienstdoende manager. Later die dag ging hij het nog eens proberen. Nope, alle kamers aan zeezijde waren geboekt. Ik voelde zijn woede. Dat hij niet als volwaardig werd behandeld maar werd beoordeeld op zijn huidskleur. Ik besloot toen zelf maar eens naar de frontdesk gegaan. Puur om te checken. Wat dacht je wat? Ik krijg meteen twee sleutels mee zodat ik zelf een kamer kan kiezen. How YOU doing!
Ongelijkheid, hokjesgeest, raciale profilering;Ik kan er intussen wel een boek over schrijven. Wie weet doe ik het ook nog eens. Anekdotes zat en ik twijfel er niet aan dat er nog vele bij zullen komen.
“I have a dream”. Het mag aan de buitenkant realiteit lijken, van binnen leven nog teveel Amerikanen honderd jaar terug en op een kunstmatig eiland. En juist het feit dat er nu voor het eerst zwart bloed in het Witte Huis zit, zorgt dat de verdeling alleen maar groter is geworden.
Vijftig jaar geleden hield M.L.K zijn historische Freedom Speech.
Happy day!
Arjan.
3 reacties
Libelle · 31 augustus 2013 op 20:08
Dat hier de beerput zo gemakkelijk open gaat, geloof ik nu ook weer niet. Ook deze column draagt weer bij tot een verschuiving, die generatie na generatie zal voortduren voordat al die geconditioneerde brains uit de tijd zijn.
Zo frustreert het mij ook, dat er bijna geen Amerikaan is die weet dat er drie high-rise buildings zijn ingestort op 9/11/2001. Om over de Nederlanders maar niet te spreken.
SilverFox · 31 augustus 2013 op 20:27
Hoi Libelle, Ik begrijp je reactie. Ik woon in Rotterdam en ben Rotterdammer. Mijn moeder komt oorspronkelijk uit het oosten van het land. Als kind leerde ik m’n mond open te doen. Op bezoek bij opa, opa en tantes was dat heel anders; Mondje dicht.
Nachtzuster · 1 september 2013 op 22:11
Welkom hier! Inhoudelijk wil en kan ik niet teveel ingaan, domweg omdat ik nog nooit in Amerika ben geweest en het alleen van de verhalen ken. Wat ik wel weet is dat je daar niet onaangekondigd voor de deur moet staan, maar dat is in Nederland ook niet altijd gewenst. Psst, wat mij wel opviel en dat is iets anders: er staan twee foutjes in je bio: past(t)e en be(s)(d)rijfsleven. Noem mij maar een zeikerd, das niet erg.