Een huishouden van Jan Maya

In Mexico maakten wij een excursie, waaraan een bezoek aan een Maya-dorpje verbonden was. De reisorganisatie doet het voorkomen of dat allemaal spontaan gaat, omdat deze familie kennissen van de Nederlands-talige gids zijn, maar dit is gewoon in het uitstapjes-schema opgenomen. Waarmee ik duidelijk wil maken dat de familie betaald wordt om de toerist een niet voor te stellen hoeveelheid troep en smerigheid te tonen. Met een klein en gezellig gezelschap stapten wij, na een geweldige boottocht door de mangrove, het Maya-dorpje in. Eerst werden wij rondgeleid in de feesttent. De Maya’s houden wel van een flinke slok en omdat er geen kroeg in de buurt was, hadden zij zelf zoiets opgezet. Een flinke hut, met overal kratten en dozen drank. Onze gids legde vriendelijk uit dat de kids sinds kort over elektronische apparatuur beschikten. ‘Leuk hoor, ze kunnen cd-tjes afspelen.’ Dat was te zien, want uit het rieten dak van het gebouwtje staken er tientallen.

Het dorpje bestond uit drie hutjes: slaaphut voor de kinderen, slaaphut voor de ouders en de hut van de oudste zoon. In de bloedhitte schuifelden wij, sommigen met ietwat, anderen met hevig gêne, naarbinnen. In een kleine ruimte lagen twee matrassen op houten palen. Blij riep onze gids uit dat het plastic er inmiddels afgesleten was sinds haar laatste bezoek. Op de matrassen lagen kleren, boeken, schoenen, eten, en niet geheel te definiëren voorwerpen. Het hok lag vol met spullen, van de vloer tot het plafond. Tussendoor renden kippen, en anderhalf varken. Op deze matrassen slapen zeven kinderen.
We mochten eruit, naar buiten, want daar was de keuken, voor een demonstratie tortilla-bakken. Onder een afdakje stonden halve stoelen, tafels, lagen schurftige honden, lege drankflessen en stond de Maya-moeder heel trots in een koffiemolen meel te malen. Wij mochten allemaal met onze vieze klauwen van de meelkluit een tortilla vormen die vervolgens op een bakplaat werd gebakken. Een mede-toeriste stond net als ik te roken, om de ergste stank van alles wat af te weren en vroeg aan mij nog heel beleefd waar ze haar peuk moest laten…
Vervolgens kregen we de hut van de zoon, alleen van buiten te zien. De zoon is afgestudeerd bioloog en heeft dan ook zonnepanelen en een wasmachine. Zijn vrouw weigert te wassen zoals moeder Maya dat doet, op de hand, in tobbes, tussen het vuil, de honden en de kippen.
De sanitaire afdeling heb ik niet gezien, had ik ook niet willen zien!

Deze familie is niet arm, absoluut niet. Ze verhuren boten die de toeristen door het nabijgelegen natuurreservaat (beheerd door de oudste zoon) brengen en die toeristen zijn er elke dag! De oudste zoon heeft gestudeerd, een andere zoon zit op school, in de stad en woont bij zijn tante. De vrouwen hebben allemaal gelakte nagels en sieraden. Mobiele telefonie ontbreekt niet. Er is genoeg te eten en drinken en een bezoek van ons toeristen brengt extra geld in het laatje, ook omdat we nog wat zelfgemaakte prullaria kopen.
Ik zal niet spotten met armoe. Ik mag wel raar aankijken tegen levensgewoonten waar ik echt niets van begrijp, van het leven in totale troep en vuil, maar misschien is het zinvol me daar eens in te verdiepen.

Ik heb mij daarom voorgenomen niet meer af te stoffen, eind van het jaar de stofzuiger weer eens te pakken, mijn nagels veel vaker te lakken, de ouwe koffiemolen van zolder te halen, een permanente partytent in de tuin op te zetten en alle cd´s in de plinten te steken.
Misschien neem ik ook nog kippen thuis, of een varkentje.
Misschien word ik dan zelf nog een toeristische attractie.