Bettine Siertsema bestudeerde de geloofsbeleving van overlevenden van de concentratiekampen. Voor Siertsema, christen, leverde dit een onaangename uitkomst op. [i]‘Het blijkt dat veel christenen die de kampen hebben overleefd, geloven dat dit te danken is aan de genade van God. Zij denken dat juist zij uitverkoren zijn om te overleven. Dat vind ik eigenlijk een gruwelijke gedachte. Daarmee zeg je impliciet dat God die miljoenen die zijn gestorven het redden niet waard vond.’[/i] Ik kan er maar niet aan wennen: een ‘God’ die speciaal voor jou een uitzondering maakt. Alsof Hij een boekhouding bijhoudt: nummer 1.700.002 bidt vaak dus die red ik. Nummer 2.825.417 schreef een dagboek, dus die kan wel sterven. Ze leeft immers in dat boek verder. Dan is ze Frank én vrij. Numero 5.213.475 is een mooie vrouw. Die red ik. Maar niet voordat zij is verkracht door een horde SS’ers. Haar voeten mogen ook nog wel gebroken worden, net als haar zachte handen. Maar daarna kan ze bevrijd worden. Nummer 5.362.992… Godallemachtig, wat een heidens karwei! Zijn godvrezende onderdanen schuiven Hem de ergste massamoorden in de schoenen.
Gelukkig voor God bestaat Hij niet. Vrije mensen vertrouwen dan ook op eigen kracht – en op solidariteit. Niemand is uitgesloten en er is ook geen ‘uitverkoren volk’ of andere ‘ uitverkorenen’ (die zichzelf trouwens aanwijzen). Bovendien, men bestreed de nazi’s en hun geldverschaffers (zoals overgrootvader en grootvader Bush, Ford, IBM, die vanaf 1933 aan het nummersysteem voor de Endlösung werkte, Sir Henry Deterding van Koninklijke Shell) niet door te vertrouwen op Iets wat tussen je oren zit, maar door bundeling van kracht, verzet, samenwerking. Die Kleinzoon weerhouden van nóg een heilige oorlog in het Midden-Oosten met ‘God on our side’, doe je dan ook niet door tot God te bidden en op Zijn tussenkomst te wachten (er zijn zes miljard wachtenden voor u… :wave: ), maar door [i]mens[/i] te zijn in de volle individuele, sociaal-medische en algemeen-menselijke betekenis van het woord.
© Jan Bontje 2007
13 reacties
Beryl · 18 november 2007 op 14:20
Wow! Heftig stukje. En dat voor de zondag… 😆
schoevers · 18 november 2007 op 14:34
Een heftig stukje, maar ik ben het er heel erg mee eens! Steengoed.
arta · 18 november 2007 op 16:22
Deze kwam wel even binnen, vooral door het cynisme!
Deze quote sprong er voor mij uit, mooie vondst:
[quote]Nummer 2.825.417 schreef een dagboek, dus die kan wel sterven. Ze leeft immers in dat boek verder. Dan is ze Frank én vrij. [/quote]
pally · 18 november 2007 op 16:34
Krachtig goed geschreven stukje, Jan!
Dit zinnetje vond ik erg geestig:
[code]Gelukkig voor God bestaat hij niet[/code]
Je hoofdlettergebruik is me af en toe onduidelijk. Goed, bij de niet-bestaande God, maar waarom bij ‘Kleinzoon’ en Frank en vrij b.v?
groet van Pally
JanBontje · 18 november 2007 op 16:41
@Pally:
De Kleinzoon = Bush, die voor mij een icoon is voor het voortzetten van een zeer onaangename familietraditie… 😀
Frank met een hoofdletter omdat ze Anne was… 😥
WritersBlocq · 18 november 2007 op 19:40
Ah men!
:wave:
Groetje, Pauline.
nighthawk · 18 november 2007 op 21:52
Jammer van die :wave: vind ik. Ik was helemaal mee tot ik op MSN belandde…
KawaSutra · 19 november 2007 op 00:04
Je hebt helemaal gelijk: die god die jij beschrijft bestaat niet.
Ineke · 19 november 2007 op 09:48
Heftig, maar ontzettend goed geschreven. Wat een waarheden!
Groet,
Ineke
Dees · 19 november 2007 op 11:06
[quote]Het blijkt dat veel christenen die de kampen hebben overleefd, geloven dat dit te danken is aan de genade van God. Zij denken dat juist zij uitverkoren zijn om te overleven. Dat vind ik eigenlijk een gruwelijke gedachte. Daarmee zeg je impliciet dat God die miljoenen die zijn gestorven het redden niet waard vond.’ [/quote]
Maf eigenlijk, want degenen die boeken hebben geschreven hadden eigenlijk veel meer last van het omgekeerde: overleversschuld, waarom ben ik er nog wel….
De column vind ik verder fantastisch trouwens, al moet je wel waken voor het overinformeren van de lezer. Bush, Ford, IBM, zeker een column waard, maar eigenlijk mss niet deze. Word geen demagoog 😉
FatTree · 19 november 2007 op 11:37
Goede column, lekker onderwerp, goed uitgewerkt. Die smileys moet je met een rotschop uit je columns verwijderen. Je kunt goed genoeg schrijven om de intentie van je verhaal zonder smileys duidelijk te maken.
Grumpy-old · 19 november 2007 op 14:19
Ik knapte volledig af op de titel, omdat ik verwachtte een stuk te lezen over Christenen versus Moslims, of de zoveelste column over geloof en extremisme. ( en dat jihaat ik onderhand wel zo n beetje.)
Gelukkig maar dat ik het dus uiteindelijk wel ben gaan lezen want het is best een leuke column, en geen oeverloze theologische discussie.
En eigenlijk ben ik het nog helemaal met je eens ook.
Greetz
Grumpy old man
weathergir · 19 november 2007 op 17:14
Mooi stuk, ellendig genoeg, maar sterk en goed verwoord… Had even moeite met de opsomming van namen (Bush, Ford, etc), die ontnuchterden me in de sterke loop van het verhaal.