Vanaf het moment dat mijn Roemeense schoondochter zich de Nederlandse taal probeert eigen te maken, word ik met de neus op het feit gedrukt dat Nederlands hartstikke moeilijk is. Als zij mij om hulp vraagt, dan denk ik ‘help’, want ik weet lang niet alles op de juiste manier uit te leggen. Neem nu het woord ‘vrij’. Dat woord heeft zo veel betekenissen dat ik langzaam maar zeker gevangen raak in een spinnenweb van vrijwoorden. Zeg ‘vrij’en dan kun je: open, leeg en onbezet bedoelen. Maar ook: ongebonden, onafhankelijk en eigen baas. Of een snipperdag, vakantie of verlof. Net als: gratis en voor niets.Vrij kan eveneens een werkwoord zijn. Ik vrij, jij vrijt, wij hebben gevrijd. Dan mag ik mijn Roemeense schoondochter uitleggen dat gevrijd op een d eindigt en niet op een t. Terwijl je de d wel als een t uitspreekt. Bij het woord bevrijd raak ik in verwarring. Want hoe leg ik haar uit dat, als je bevrijd bent, geen vrijpartij achter de rug hebt maar wel ergens van bent vrijgemaakt?

Vrij. Soms word ik gek van dat woord. Je schrijft vrij los of je schrijft vrij vast. Je zet het ergens voor of je zet het ergens achter. Hoe leg ik in hemelsnaam de betekenis uit van ‘vrij veilig’? Dat het vrijen vrij veilig is als je met je eigen vrijer vrijt?
Wat gebeurt er in hemelsnaam op de Amsterdamse Vrijmarkt? Hoe maak ik hard dat een vrijbrief geen machtiging is voor een bezoekje aan een dame van plezier? En wat doet een vrijmetselaar?

IJsvrij. Ook zo’n raar woord. Als je ijsvrij hebt dan is het wel zo handig als de sloot niet ijsvrij is, want dan lig je in het water. Simpel zat. En hoe zit het met rookvrij en gastvrij? Horecamensen die zeggen dat hun kroeg, restaurant of snackbar rookvrij en gastvrij is, moeten zich maar eens achter de oren krabben als de gasten wegblijven. Maar als je huis gastvrij is, dus zonder gast, en tevens rookvrij dan ben je vrij om een peuk op te steken. Spreektaal en schrijftaal. Het is een wereld van verschil. Wat je ziet, is niet wat je hoort. Doe je iets vrijblijvend is het dan zonder verplichtingen? Of zit je er dan juist vrij blijvend aan vast. Hoe zit dat met vrijzinnig?

Kortom, ik vind het vrijwoord vrij lastig uit te leggen. Ik ben tenslotte geen neerlandica. Ik ben slechts een vrijwilligster die in haar schaarse vrije tijd haar Roemeense schoondochter de Nederlandse taal wil uitleggen. Op haar vrije vrijdag.

Categorieën: VC-Li

Li

Liever gek dan 'grijs'. (O)mama Li doet maar wat. Schrijft voor een scholengroep, een ouderenblad en voor schrijfgroep Undercover. Is na 10 jaar weggereorganiseerd bij het Alphens Nieuwsblad. Werkte 30 uur per week als bovenschoolse coördinator TSO bij SCOPE Scholengroep. Sindskort gepensioneerd.

21 reacties

Trukie · 1 december 2007 op 00:18

Vrij slim geschreven.
Met slim bedoel ik in dit geval ……….

Li weer een heerlijke column.

pepe · 1 december 2007 op 08:13

Ongelooflijk moeilijk een andertalige Nederlands leren.
Maar volgens mij lukt jou dat prima en levert het hier weer een leuke column op.
:kus:

SIMBA · 1 december 2007 op 08:42

En dan heb je alleen nog maar het woord “vrij” gehad…. :lach:

WritersBlocq · 1 december 2007 op 10:14

Ben blij dat ik mij even vrij heb gemaakt voor jouw heerlijke column.
Ja, NL is om gèk van te worden. Maar wel leuk!

Groetjes, Pauline.

weathergir · 1 december 2007 op 10:34

Goed verhaaaaaaal! Grappig hoe je met de neus weer even op de taalkundige feiten gedrukt wordt,heh? 🙄 Succes met de bijlessen, maar zo te lezen, gaat je dat prima af! :wave:

Anne · 1 december 2007 op 11:10

Jaaa, de eindeloze nuances van een nieuwe taal. Ga jij nu ook Roemeens leren Li? Of doen jullie het met Engels?
leuk stukje trouwens.

schoevers · 1 december 2007 op 14:13

Li, een heel leuke column!
Als je nog hulp nodig hebt met andere woorden: gooi het in de groep. Daar genieten wij van.

DreamOn · 1 december 2007 op 14:44

En wat dacht je van vrijgezel, vrijkous, vrijgevochten, vrijheid…. inderdaad, het zou je gaan duizelen!
Maar ja, zolang zij vrijt met jouw zoon moet je je huis maar gastvrij openstellen en haar vrijmoedig deelgenoot maken van onze vrij lastig taal!
Fantastische column Li, als ik zo vrij mag zijn… met heel veel plezier gelezen!

DO.

pally · 1 december 2007 op 15:12

Ach, Li, de nederlandse taal is waanzinnig moeilijk, maar de vrije ruimte is zo groot dat je met twee woorden de taal al bijna spreekt als je alle betekenissen en nuances gebruikt.
Succes met je taallessen en ik hoor je er graag over verhalen….

groet van Pally

KingArthur · 1 december 2007 op 17:39

Ook nog vrij lastig om hier een orginele reactie op te geven. Leuk en knap geschreven.

Beryl · 2 december 2007 op 13:15

Sjeeje, Li. The mind boggles…! 😀

Ik weet dat de Nederlandse taal moeilijk is, maar als je het zo opschrijft dringt het des te meer tot me door, dat het voor een buitenlander vrij onmogelijk is, deze taal ooit onder de knie te krijgen! Geen wonder dat integratie achterblijft… 😉

Hele goede column!

:wave:

Dees · 2 december 2007 op 13:18

Erg knap staaltje vrijwerk. Schrijfwerk. Echt erg knap.

Het is maar goed dat je vrijgemaakt nog bent vergeten, want hoe je die tegenstelling moet uitleggen?

Kees Schilder · 2 december 2007 op 13:18

Vrij actueel onderwerp, Li. Maar goed verwoord en ik snap de frustratie

lisa-marie · 2 december 2007 op 20:43

Heerlijke column die ik met “vrij”
veel plezier heb gelezen. 😀
Zo heb ik trouwens nog nooit naar het woord vrij gekeken.

arta · 2 december 2007 op 21:05

Vrijgezel, dat is er ook zo eentje… :eh:
Mooi geschreven!
🙂

KawaSutra · 2 december 2007 op 23:39

Laat ik nou weer aan ‘livrei’ moeten denken. 😀

lagarto · 3 december 2007 op 07:43

Liber of de ajuns.

Ineke · 3 december 2007 op 12:33

Geweldig!

champagne · 3 december 2007 op 13:05

Erg knap geschreven Li.

Mup · 4 december 2007 op 13:50

En al sie woorden die eindigen op lijk, ook vrij moeilijk, eigenlijk.

Maar succes met de lessen, laat dat duidelijk zijn!

Groet Mup.

Prlwytskovsky · 30 december 2007 op 18:28

Nederlands een moeilijke taal om te leren? Mwahh welnee …, zelfs ik heb het geleerd. 😉

Geef een reactie

Avatar plaatshouder