Koud terug van vakantie en sinterklaas meldt zich alweer. Ik struikel over de deurblokkende speelgoedbijbel van de heiligman op de mat. Bladerend zoek ik naar een computerspelletje. Zo een waarbij ik keuzes kan maken. Om als officier van dienst, centralist of spuitgast real time met mijn joystick te oefenen in een virtuele rampomgeving. Tevergeefs. Nee, Sint hoeft van mij niet. Kerst wel, het houdt een belofte in. Tijd van harsende kersttakken en kruitige vuurpijlen. Verrassend ook. Het komt voor dat kersttakken zes dagen na kerst het voorpaginanieuws nog halen. En vuurwerk honderdvierendertig dagen na nieuwjaar. Beide als ramp ja, dat wel. De brandweer heeft het er maar druk mee. Geen ramp zonder brandweer. Achtentwintig rampen met in totaal ruim tweeduizendenvierhonderd doden tellen we vanaf acht oktober 1946 in Nederland. Je weet niet wanneer en waar maar wel dát de volgende ramp plaats zal vinden. Morgenvroeg, volgende week of over drie jaar? Dan roepen we weer ‘ach en wee’ en kijken naar de alsmaar herhaalde beelden. Luisteren naar beweringen van verantwoordelijken die uitleggen waarom ze menen dat niet te zijn. We leggen bloemen, beertjes en andere knuffels neer. Houden stille tochten en roepen om een onderzoekscommissies. Over één ding zijn we het eens: ,,dit mag nooit meer gebeuren.” Een utopie want geen leven zonder rampen. Rampen zijn niet te voorkomen. Je kunt hooguit proberen gunstige omstandigheden voor het ontstaan ervan te beperken. En de rampzalige gevolgen bestrijden. Een rampenbestrijdingsplan dus.
De verantwoordelijkheid voor rampenbestrijdingsplannen ligt bij de burgemeester. Die stelt daar een ambtenaar openbare veiligheid op aan. Deze probeert links of rechtsom eens wat. Of niets. Daarom zijn er gemeenten met halve of zelfs zonder plannen. Soms wordt de regionale of lokale brandweer ingezet bij de plannenmakerij. Ook adviesbureaus schijnen het gat in de rampenmarkt ontdekt te hebben. Voor veel geld kunnen ze prachtige rampenbestrijdingsplannen maken. Er wordt gefluisterd dat ze de kennis en de blauwdruk vaak bij de brandweer halen. Daarna is het een kwestie van tekstverwerking. Per opdrachtgever de juiste namen van bedrijf of gemeente invoeren (daar schijnt het wel eens pijnlijk fout te gaan), uitprinten en klaar. Kortom, er is iets goed mis in rampenbestrijdingsplannenmakend Nederland. Hoogste tijd voor één landelijke veiligheidsorganisatie. Wat mij betreft is die organisatie en structuur in de kiem aanwezig: de brandweer. Samen met het Nederlands Instituut voor Brandweer en Rampenbestrijding (NIBRA) als kennis en opleidingsinstituut moet toch een dijk van een organisatie neer te zetten zijn. Een waarin alle disciplines binnen de hulpverlening zich thuis voelen en een volwaardig aandeel hebben. Die in staat is doorslaggevende en gezaghebbende rampenbestrijdingplannen te ontwikkelen die landelijk voldoen. Plannen die waar nodig op regionaal en lokaal niveau gecontroleerd zijn bij te stellen. Zodat niet steeds in alle gemeenten en regio’s het wiel opnieuw moet worden uitgevonden. Hoeven er niet zoveel beleidsmakers aangetrokken te worden waardoor de organisatiestructuur gaat lijken op een omgekeerde kerstboom. Blijft er ook geld voor de basis, de operationele mannen en vrouwen die letterlijk de handen uit de mouwen steken. Ramp of niet, op hen komt het aan.
Eind van het jaar kan een start zijn. Met een eenvoudige brandweercasuïstiek: een uniforme regelgeving over het gebruik van kerstbomen en kerstversiering in openbare en publiek toegankelijke ruimten. Zodat niet zoals vorig jaar een modderfiguur wordt geslagen door per gemeente uiteenlopende regels te fröbelen met tegenstrijdige argumenten. Dus als de Picea pungens ‘Glauca’ verboden wordt omdat die niet te impregneren valt geldt dat niet alleen voor Tilburg. Dat geldt dan voor de blauwspar in alle gemeenten. In gedachten zie ik al een vette krantenkop voor me: ‘Brandweer komt met landelijke regelgeving kerstversiering’. Ja, ik ga er weer in geloven en verheug mij nu al op kerst 2002.
G@P
(deze column is eerder geplaatst in het archief)
0 reacties