Sinds een paar weken woont Maria wegens omstandigheden bij mij. Maria is een lekkere, gevatte, allesbehalve saaie puber. Laatst sprak ik haar even stevig toe omdat ze over mijn grenzen was gegaan. “Ik ben aan het puberen, dus wèn er maar aan!” siste ze, met haar handen in haar zij. Ik kon niet anders dan keihard lachen en Maria volgde mijn voorbeeld; het was weer goed. Dit schooljaar is zij gestart op het VMBO. Elke dag fietst zij in een lange sliert jongeren naar school. Ik was blij voor haar dat ze daar snel aansluiting had gevonden en zich bij mij thuis voelt. Blij voor haar ouders, omdat ze de zorg voor Maria even niet hebben. Uiteraard was ik ook blij voor mijzelf, totdat een reeks onopvallende zaken ging opvallen.

Maria stotterde praktisch van de ene op de andere dag en durfde mijn blik niet meer te vangen. Ik begon geld te missen. Onlangs vroeg ze mij 20 euro te leen, en ik vroeg haar waar zij dat geld voor nodig had.
“Voor J-J-Judith van school, h-h-heeft het nog t-t-t-tegoed”, zei ze, haar blozende hoofd wegdraaiend.
“Twíntíg euro? Wel een beetje veel hè?”
“Ik heb haar MMMP3-speler laten vallen en J-J-J-J-Judith vindt het goed als ik het afkoop mmmmet twintig euro.”
“Niks daarvan, dat is verzekeringswerk, wat is Judith’s telefoonnummer?”

Maria begon hysterisch te huilen. Het duurde lang voordat ze bedaard was, maar uiteindelijk kwam het hoge woord eruit. Judith terroriseert Maria. Onderweg naar school moet zij hàrder fietsen, vèrder fietsen, haar band leeg laten lopen en snel weer oppompen, want anders steekt Judith hem lek met het mes dat zij bij zich draagt. Op school moet Maria Judith’s tas dragen en allerlei ‘klusjes’ doen. Ze moet geld van mij jatten, make-up en sieraden bij warenhuizen wegsnaaien, en nog veel meer.

Die avond heb ik haar MSN opgestart en in de historie las ik ondermeer, dat Judith het konijnenhok in de fik zal steken en daarna de hand aan Maria zal slaan als ze het verraadt. Ik heb de hele nacht op internet gezeten om uit te vogelen wat ik moest doen. Zo las ik dat elke school een vertrouwenspersoon heeft en zou dat niet voor deze school gelden, dan leg ik de verantwoordelijkheid in handen van de eerste de beste die wij daar morgen tegenkomen. Er moet snel ingegrepen worden, want de verhalen die ik op internet ben tegengekomen over soortgelijke situaties liegen er niet om. Moord, zelfmoord, en ook ‘minder erge’ dingen.

De volgende ochtend hoorde ik haar wekker afgaan, maar Maria stond niet op. Ik wachtte op geluiden van iemand die ontwaakt; het bleef doodstil. Met weke benen sloop ik naar haar slaapkamer, mijn trillende handen duwden de deur open. Daar lag ze. Gelukkig, nog in diepe slaap, dit bewees het dekbed dat op en neer bewoog op het ritme van haar ademhaling. Ik kroop naast haar, maakte haar zachtjes wakker en pakte haar vast. Onze lichamen schokten om het hardst tijdens een gigantische, maar opluchtende huilbui. Samen zouden wij haar ouders inlichten, de school op de hoogte stellen en naar de politie gaan om aangifte te doen.

[i]Maria’s dekbed bewoog nog op en neer, maar het dekbed van een kind van dezelfde leeftijd, ik een soortgelijke situatie, lag doodstil op het nog warme lichaam van het slachtoffertje dat zichzelf van het leven had beroofd. ‘Van het leven bevrijd’ waren de woorden die hij op een met bloed besmeurd vodje had gekrabbeld.
De ouders hadden niets gemerkt, de school was niets opgevallen en in de buurt was hij altijd het makkelijke ventje geweest. [/i]


Pauline

Talent voor tekst, taal en verhaal

29 reacties

Anne · 10 mei 2006 op 09:40

Godzijdank dat jij er bent om voor haar op te komen WB! Terwijl het (in Nederland, en dan spreek ik uit ervaring) heel vaak (veel te vaak) een trend is om te vinden dat het slachtoffer maar wat weerbaarder moet worden waarmee fijntjes de verantwoordelijkheid wordt afgeschoven, doe jij wat nodig is. Helpen.
Anne

Dees · 10 mei 2006 op 10:11

Mooi stuk, WB. Ontzettend moeilijk om nu een puber te zijn, denk ik. Dat is het altijd al geweest, maar het wordt alleen maar moeilijker. En dat heb je mooi gevat in deze ontroerende column.

Eddy Kielema · 10 mei 2006 op 10:13

Je weet het probleem van pesten bijzonder kernachtig en overtuigend neer te zetten. Goed geschreven, prima column!

Ma3anne · 10 mei 2006 op 11:11

Jaren geleden ontmoette ik op een school Bob van der Meer. Hij is een autoriteit op het gebied van pestgedrag bij kinderen en luidt al enige decennia de noodklok.
Hij is mijn grote voorbeeld en leermeester, hoe je op school moet omgaan met dit soort gedrag. Het zou tijd worden, dat scholen deze man massaal binnenhalen om hen voor te lichten over de aanpak.

Ongelooflijk dat dit soort afperserijen onder het oog van leraren kan gebeuren, zonder dat ze het weten. Mij gaan daar de haren van overeindstaan.

Een geweldig mooie column, Pauline, en hopelijk weer eens een eyeopener hoe slecht kinderen worden begeleid op het gebied van pesten en gepest worden.
Kun je deze niet opsturen naar scholen voor de schoolkranten???????

WritersBlocq · 10 mei 2006 op 11:41

Dank je wel voor de reacties allemaal.
Het schrijven van dit stuk viel mij zwaar, omdat ik zaken die in de praktijk echt gebeuren zo heb moeten verdraaien dat het niet herleid kan worden naar het slachtoffer.
Een voor mij gelukkig fictief stuk, maar helaas geldt dat niet voor anderen.
[quote]Kun je deze niet opsturen naar scholen voor de schoolkranten???????[/quote]
Ja Ma3, dat zal ik doen, want al is er maar ééntje die erdoor geholpen wordt…
Hen die dit in de praktijk meemaken wens ik veel sterkte toe. Want als voor mij het schrijven hierover al niet meevalt, kan ik mij indenken hoe het voelt als je (kind) dit meemaakt.

champagne · 10 mei 2006 op 12:04

Inderdaad wordt ook het digitale pesten een steeds groter probleem. De bedreigingen via msn liegen er niet om. Gelukkig heeft de school van mijn dochter hier veel aandacht voor en nemen het probleem serieus.

Mooi verwoord WB…ik las het ademloos uit.

Mosje · 10 mei 2006 op 13:29

Goed geschreven verhaal, maar uit je reactie begrijp ik dat het fictief is, althans het is voor jou fictief, zo schrijf je. Waarom dan de ik-vorm gehanteerd? Want daarmee suggereer je dat je het allemaal precies zo hebt meegemaakt. Je had beter de zij-vorm kunnen gebruiken, dat had niets aan de moraal van je verhaal afgedaan.

Nana · 10 mei 2006 op 13:52

De ik vorm is juist goed, denk ik. Dat maakt het verhaal nog intenser. Niet naar de schoolkrant, maar naar een blad voor pubers en ouders van pubers? 😕

Troy · 10 mei 2006 op 13:55

Heb WB,

Fijn om je weer te zien hier. Goed verhaal, maar ik ben het met Mosje eens dat de zij-vorm voor de plaatsing van CX inderdaad beter had gestaan. Voor de schoolkranten echter, zou ik zeker de ik-vorm hanteren omdat het dan meer impact heeft. Die schoolkranten moet je dus zeker benaderen, mijn steun heb je want dit soort verhalen kunnen niet vaak genoeg onder de aandacht gebracht worden. Ik was vroeger één van die gepeste kinderen, en ik zou willen dat er in mijn tijd meer aan gedaan was. Meer voorlichting, meer gesprekken over pesten en de gevolgen daarvan en bovenal beter oplettende leraren en ouders. Mijn complimenten en veel succes!

Eddy Kielema · 10 mei 2006 op 16:24

[quote]Je had beter de zij-vorm kunnen gebruiken, dat had niets aan de moraal van je verhaal afgedaan.[/quote]
Dat vind ik erg vreemde kritiek. Door de ik-vorm krijgt de column juist veel meer impact. En er bestaat geen regel dat een fictieve column in de derde persoon enkelvoud geschreven moet worden. Martin Bril schrijft al zijn columns in de ik-vorm en die zijn echt niet allemaal waargebeurd.

Mosje · 10 mei 2006 op 16:31

Je kunt best fictie-columns schrijven in de ik-vorm, maar het hangt wel af van het onderwerp waarover je schrijft. Het onderwerp dat WB aansnijdt leent zich er niet voor.
Dat is mijn mening, er zijn geen regels voor inderdaad.

wendy77 · 10 mei 2006 op 16:46

Nou dan zal ik ook nog maar eens uit mijn schulpje kruipen.

Ik vind het een ontroerend, mooi en goed geschreven verhaal.

Dat frictiegebeuren heb ik zelf ook nog voor de hand gehad. Op mijn column [url=http://www.examedia.nl/columnx/modules/news/article.php?storyid=4479]Zorgenkindje[/url] kreeg ik behoorlijk harde en kwetsende kritieken omdat ik het in de ik-vorm had geschreven terwijl het niet de gehele waarheid was. In de column zelf een regel invoegen wat vertelt dat het fictie is vind ik niet mooi en afbreuk doen aan het verhaal. Ik kreeg echter wel de tip om direct na plaatsing in een reactie te vertellen dat het fictie is, zodat de lezers van CX zich niet onnodig zorgen gaan maken. Misschien heb je er ook wat aan?

Shitonya · 10 mei 2006 op 18:39

niet gek geschreven

WritersBlocq · 10 mei 2006 op 18:53

Eerste of derde persoon, het is meer dan een kwestie van persoonlijke smaak, dat blijkt uit de reacties. Ik denk met deze column geen misplaatst medelijden naar mijzelf gecreëerd te hebben door het z.s.m. uit te leggen in mijn 1e reactie (altijd lastig tijdens drukke werkzaamheden).

Persoonlijk schrijf ik graag vanuit mijzelf, en niemand behalve ik en wat insiders weten wat echt gebeurd is, en wat niet. Vaak doet het er niet toe, maar als het een gevoelig onderwerp betreft moet je als schrijver heel erg oppassen.

Ik ben een beetje verlegen over de positieve reacties en wat wat commentaar verwacht qua schrijfstijl – dus niet de inhoud – omdat het niet lekker schreef, en had daarover wel commentaar verwacht. Zo zie je maar hoe moeilijk je soms voor jezelf kunt zijn, pfff. Want je weet het hè, niet alleen maar aardig reageren bij WB’tje, kritisch mag best!

Bedankt voor de reacties, groetjes, Pauline.

Chantal · 10 mei 2006 op 19:32

Mooie column WB!

Li · 10 mei 2006 op 22:22

[quote]Een voor mij gelukkig fictief stuk, maar helaas geldt dat niet voor anderen.[/quote]

En daarom staat deze column onder het kopje ‘Maatschappij’ precies op de goede plaats!

En het idee om de column op te sturen naar scholen en/of opvoed- en onderwijsorganisaties is eigenlijk helemaal zo gek nog niet.

Li

Fred · 10 mei 2006 op 23:52

Excuses allemaal van mijn kant, maar helaas vind ik (en dat is een persoonlijke mening) deze column vreselijk kort door de bocht. En dan heb ik het niet over het probleem pesten, want dat is ernstig genoeg.
De column geeft mij geen goed beeld wat er gebeurt en wat voor kind het is. Ja, ze is een gevatte puber, maar dat zegt mij zo weinig. Waarom woont ze niet bij haar ouders, waarom moest ze (of was het beter dat ze) uit huis? Vragen maar geen antwoorden en dat is jammer. Ik miste ook wel eens geld. Heeft me weken piekeren en listen verzinnen gekost om erachter te komen hoe of wat. Verschillende zaken gingen je opvallen. Je maakt me nieuwsgierig, en dan geen uitleg.
En dan ben ik pas aan het begin.
Voordat digitaal pesten begint, want het zijn vaak bekenden, gaat er een heel lang proces aan vooraf. Vaak is er een ‘reden’ om te pesten. Niet goed te praten, laat dat duidelijk zijn. Iedereen heeft het recht om te zijn hoe hij of zij is.
Dan de link met zelfmoord in dit korte stuk, vliegt in mijn ogen mijlenver uit de bocht.
Jammer omdat het onderwerp zich leent voor een gedegen stuk dat alleen behoorlijk wat langer moet zijn zodat de lezer weet over wie het gaat (behalve een naam), en wat er nu aan de hand is voor conflict.
Nu ja, stof voor ‘type een weekje door’, zou ik zeggen.
Dus alle lovende kritiek ten spijt, niet vanaf deze kant, Er zit veel meer in.

KawaSutra · 11 mei 2006 op 01:09

Laat degenen die zich hieraan schuldig maken door deze column maar eens met de neus op de feiten gedrukt worden. Het uitoefenen van grenzeloze macht is voor sommigen weliswaar onweerstaanbaar maar het getuigt ook van een enorme kortzichtigheid en egoïsme. Verbeter de wereld, begin bij jezelf. Ik hoop dat zulke spreuken nog eens opgepikt worden. Misschien dankzij columns als deze.

En de ik-vorm bevalt mij prima, goed voor een schoolkrant dan ook goed voor CX.

Mug · 11 mei 2006 op 09:32

Ik kreeg kippevel van dit stukje! Inderdaad een goeie voor een schoolkrant.
Aan de ene kant vind ik dat je niet alle gevallen van pesten moet oplossen voor het kind. Door hier zelf mee te leren omgaan wordt het kind sterker. Als je alles oplost voor kinderen leren ze niet omgaan met moeilijke situaties en frustraties. Aan de andere kant moet je natuurlijk wel goed opletten in hoeverre het pesten gaat, en meteen ingrijpen als het van dit soort belachelijke vormen aanneemt, of het duidelijk is dat het kind er absoluut niet mee om kan gaan.

@Fred, ik denk niet dat het belangrijk is voor de inhoud van het verhaal om te weten waarom ze niet bij haar ouders kan wonen.
Dat lange proces voor digitaal pesten hoeft echt niet zo lang te zijn, en je kan denk ik ook zelf met een beetje inlevingsvermogen wel bedenken hoe dat gegaan is.
Als de column langer was geweest was daar commentaar op gekomen, het moet een column blijven. En een beetje meedenken kan geen kwaad. Maar goed, zoals je al zei, het is jouw persoonlijke mening.

Dees · 11 mei 2006 op 11:11

Juist een goed onderwerp om over te schrijven in de ik-persoon. Komt beter binnen. Het is ook niet zo persoonlijk dat mensen zich zorgen gaan maken over de mens WB, dus ik zie het probleem niet zo.

Het naschrift had je trouwens idd weg kunnen laten, dat vind ik dan weer wel. De angst was zo ook wel duidelijk, met het naschrift dreig je er een beetje vals sentiment a la Danielle Steel in te planten. Vind ik hoor, tis maar een mening….

Eddy Kielema · 11 mei 2006 op 11:32

Een column hoort kernachtig en kort te zijn, dus een uitgebreide uitleg lijkt me moeilijk in te passen. Misschien dat daarvoor een zustersite als Verhalen X of Roman X in het leven geroepen kan worden. Op een weblog schrijf je waargebeurde verhalen in de ik-vorm. Als je daarvan afwijkt is het handig om dat uit te leggen. Het spannende van een column is nou juist dat je niet weet of het fictie is of niet. Deze column is daarom een column zoals die hoort te zijn. Spannend, indrukwekkend en to the point, kan niet beter dus!

KingArthur · 11 mei 2006 op 13:13

Gewoon een goed stuk. Ik ben van mening dat de eerste persoon hier zeker goed is. Het spreekt daardoor meer aan.

Fred · 11 mei 2006 op 17:07

Welke vorm genomen wordt is mij om het even. Wel vind ik met mijn bescheiden mening dat dit stuk juist geen column is omdat de schrijver (ik) geen mening formuleert maar dat de schrijver iets vertelt, een verhaal waar een soort van plot in zit. Begin, middenstuk en eindstuk dat wezenlijk verschilt van de beginsituatie.
@Eddy: [quote]Op een weblog schrijf je waargebeurde verhalen in de ik-vorm.[/quote] Wie maakt dat uit? 😀
@Mug
[quote]ik denk niet dat het belangrijk is voor de inhoud van het verhaal om te weten waarom ze niet bij haar ouders kan wonen[/quote]
Als het niet belangrijk is waarom dan de moeite nemen het tevermelden, kies dan voor iets simpels als een moeder en dochter, roept geen vraagtekens op. Op deze manier verspil je een kostbare zin in een niet al te lang stuk aan iets wat er niet toe doet.
Met mijn beperkte vermogens denk ik dan… niet doen.

Eddy Kielema · 11 mei 2006 op 20:00

[quote]Wel vind ik met mijn bescheiden mening dat dit stuk juist geen column is omdat de schrijver (ik) geen mening formuleert maar dat de schrijver iets vertelt, een verhaal waar een soort van plot in zit.[/quote]
De schrijfster geeft in verhaalvorm haar mening over pesten. Dat ze haar mening geeft, is een wezenlijk kenmerk van een column en de opbouw zorgt juist voor de spanning. Daarin verschilt een column bijvoorbeeld met een stukje over nietszeggende, alledaagse ditjes en datjes dat mensen meestal op hun weblog plaatsen. Maar goed, hier kun je eindeloos over discussiëren, want niet iedereen zet natuurlijk onzin op zijn weblog. Op sommige weblogs zullen ongetwijfeld de mooiste verhalen en columns staan. Dus wees gerust, Fred, ik bepaal (gelukkig!) helemaal niets! 😉

WritersBlocq · 11 mei 2006 op 21:37

Fred, ik zie de toegevoegde waarde van de uitleg over Maria’s omstandigheden thuis niet. Dan wordt het zo’n zielig verhaal, van ‘ach jeeee, kind is uit huis geplaatst, en wordt óók nog gepest, ach jeeee… wat boelveel narigheid allemaal’ en dat wilde ik juist voorkomen.
Ook de signalen die er waren doen er voor mij niet toe. Feit is dat Maria dit jaar naar het VMBO ging, dus hoef je de tijd niet te raden.
[quote] Voordat digitaal pesten begint, want het zijn vaak bekenden, gaat er een heel lang proces aan vooraf. Vaak is er een ‘reden’ om te pesten.[/quote]
Maria werd 1 op 1 en digitaal gepest, niks lang proces (nogmaals: ze ging dit jaar naar het VMBO en de ellende begon). Misschien zijn er statistieken die de quote staven, maar dan wordt het al gauw generaliseren.
De link met zelfmoord is niet kort door de bocht. Ik ken een jongetje die héél vroeger zelfmoord heeft gepleegd doordat de juf hem 1 x bestraffend had toegesproken. “Ik ga het wel effe aan je moeder vertellen!” was voor hem genoeg om van een flat af te springen. Ventje was 10…
Wel ben ik het met je eens dat een weekje doortypen geen kwaad had gekund. Na het inzenden heb ik een andere columnist gevraagd ernaar te kijken en toen kreeg ik een supergoede tip die ik zeker in de toekomst zal gebruiken. Bijna elke column is een leerfase.

Mug, ik denk dat jij de frustratietolerantie bedoelt, en ik ben het met je eens dat wij elkaar niet voor elke vorm van stress moeten behoeden. Het gestelde in dit verhaal is uiteraard grensoverschrijdend en staat niet ter discussie, plagen mag, pesten is fout. En ook onschuldig plagen kan zeer kwetsend zijn, maar iedereen moet het zelf aangeven en de plager moet het met respect en empathie oppakken.

En over wat wel of niet een column is, daar ben ik niet uit. Aan de ene kant ben ik het met Eddy eens, aan de andere kant ook met Fred. Zelf vind ik niet dat in elke column de mening van de schrijver naar voren moet komen. In dit verhaal zou het over the top zijn: moet ik nou echt nog uitleggen wat ik ervan vind?
Een column kan juist, als de schrijver zijn/haar mening achterwege laat, ruimte geven aan de lezer zodat die een eigen mening kan vormen. Als iets al gesteld is dan gaat het volg-vee al gauw meeklappen of mee-ai ai ai’en. Laat mensen zelf hun mening vormen of geef hem waar je zelf denkt dat het nodig is.

Ik vind het goed om de discussie hier te voeren en ben het absoluut met Eddy eens dat veel schrijvelarijen kwantitatief zijn en over een hoog dagboekjesgehalte beschikken. Daarmee zijn ze niet ‘mijn ding’. Ze zijn misschien niet slecht, maar anders.
Groetje, Pauline.

Outsider · 12 mei 2006 op 10:13

[quote]En over wat wel of niet een column is, daar ben ik niet uit.[/quote]

Die discussie komt hier keer op keer terug. Het doet er helemaal niet toe of een bepaald stuk wel of niet voldoet aan de definitie van wat iemand onder een column verstaat. Men moet gewoon schrijven wat men schrijven wil en zich daarbij niet laten hinderen door de vraag of het wel of niet een echte column is. Strikt genomen zijn de columns van Simon Carmiggelt ook geen columns, maar zogenaamde cursiefjes. Moet men dan zeggen: Carmiggelt is niet zo goed, want het zijn geen echte columns? Misschien niet, maar een groter schrijver in het korte genre heb ik nog nooit gelezen. Ik heb de neiging om zowat alle columns en korte stukken of verhalen te vergelijken met Carmiggelt en ze vallen allemaal bij hem in het niet.

pepe · 12 mei 2006 op 22:19

Of het nu wel of geen column is, fictie of geen fictie, ik vind het een mooi triest stuk.
Altijd goed over dit soort onderwerpen te blijven schrijven.
WB ik ben wat laat met de reactie, maar ben blij weer iets te lezen van jouw hand.

WritersBlocq · 13 mei 2006 op 00:18

Helemaal mee eens Pepe, en je reactie had ik al live gekregen 🙂
Ik beloof je dat je snel weer iets van me zult lezen, waar dan ook 😉

Kees Schilder · 16 mei 2006 op 12:58

Omdat ik nooit ergens anders op af ga dan mijn gevoel vind ik deze column steengoed.
De randverschijnselen vind ik onbelangrijk.Het verhaal, daar gaat het om.

Geef een reactie

Avatar plaatshouder