Marokko mijn land

Het schooljaar is alweer een tijdje bezig. Tijdens deze periode van bezinning en rust keek ik gisteren naar de ‘Marokko home-video’. Ondanks de kille donkere avond kreeg ik een warm gevoel van binnen. Het moment waarop ik mijn dierbare oma de nieuwste danstechnieken bij probeer te brengen, met Will Smith op de achtergrond, zit voor eeuwig gegrift in mijn geheugen. En dan noemen ze ons ouderwets. Een terugblik. De zomervakantie is voor veel Marokkanen het startsein voor het jaarlijks terugkerend ritueel: het afreizen naar het vaderland. Net als de zalm schijnen wij instinctief onze geboortegronden te bezoeken, met de achterliggende gedachte in het achterhoofd: “Oost west, thuis best”. Gedurende de reis die meestal plaatsvindt in een bus, met rijk gedecoreerde gordijntjes a la Jan des Bouvrie, probeer je jezelf levende te houden door de laatste druppeltjes water, die aan een opening in het dak hangen, op te vangen op je tong, zonder dat de rest van de familieleden deze laatste hoop op leven in de gaten krijgen.

Na enig aandringen van de vrouwelijke leden van de familie besluit het ‘stamhoofd’ een pitt-stop in te lassen, na een onafgebroken rit van tien uur. Het oude wereldrecord non-stop rijden is hiermee ruimschoots verbeterd tot groot genoegen van het stamhoofd, die zichzelf inmiddels heeft uitgeroepen tot heerser van de snelweg. Om de honger te stillen wordt een uitgebreid viergangen diner verobert in een pittoresk Spaans restaurant, gelegen op een stijl oprijzende, afbrokkelende rots, die slechts met ruime klimervaring te bereiken is. Dit kleine ongemak werd echter ruimschoots gecompenseerd door het overweldigende uitzicht op de pas geplaatste vuilstortplaats ernaast. De reis wordt voortgezet en de volgende ontdekking wordt gedaan.

Het Iberisch schiereiland Spanje blijkt een niet onaanzienlijke hoeveelheid automobilisten te bezitten die gedurende hun reis zichzelf proberen te vermaken door met een snelheid van 200 km/h Marokkaanse tegenliggers te blinderen, handig gebruikmakend van hun groot licht, met de hoop dat de nomaden het volgende jaar niet zullen wederkeren.

Tevergeefs, zoals het volgende jaar zou uitwijzen. Eenmaal aangekomen in de havenstad Malaga springen alle familieleden als gevolg van een spastische aanval uit de inmiddels afgetakelde bus, om Allah te bedanken voor hun voornaamste wens: levens aankomen. In de veerboot wordt de stemming wat vrolijker dan de voorafgaande dagen, die zelfs mr. Tsjakka himself, manisch depressief hadden kunnen maken.

Eenmaal aangekomen op het vasteland waan je jezelf in een droomwereld. “eindelijk, we zijn er “, wordt er geroepen uit verschillende voertuigen, die meestal gelijk begraven worden bij aankomst. Nadat je de douanier omgekocht hebt, besef je dat het doel bereikt is; “we zijn thuis”. De laatste fase van de reis verloopt in staat van extase, die het rest van het jaar ongeevenaard blijft. De ontmoeting met de grootouders verloopt meestal erg emotioneel. Na dramatische huilbuien en knuffelpartijen die leiden tot bijna-dood ervaringen, is de familie weer in staat om zich normaal te gedragen. Na deze ontmoeting besluit je de omgeving te verkennen. Na een minuut of tien kom je tot het besef dat alles en iedereen precies hetzelfde is gebleven. Zelfs de steen die je drie jaar geleden goedgemikt, richting je buurjongen had gegooid, is geen cm verder gekomen. Ik voel me thuis in mijn land.

Ik loop ongehaast door de straten van de stad, in de hoop enkele bekenden tegen het lijf te komen. Wat vaak het geval is. Na een warme begroeting wordt je soms uitgenodigd voor een warme maaltijd. Ondanks dat je zijn uitnodiging niet hebt aangenomen, doet het je goed te weten dat je een welkome gast bent. De eerste week verloopt als een droom. Je begint je af te vragen wat je in godsnaam te zoeken hebt in een ander land. Echter, de volgende weken slaat het heimweegevoel toe. Je mist de taal, de mensen, je vrienden, de portiers van uitgaansgelegenheden die je de toegang ontzeggen, kortom je mist je gastland. Het is onbegrijpelijk dat je na zo’n lange tijd je vaderland weer ziet, en dat je na een relatief korte tijd het alweer gehad hebt.

Eenmaal aangekomen in Nederland kus je de grond van blijdschap, niet in de gaten hebbend dat er een verse hondedrol je aan zit te gapen. Na de enorme blijdschap die je voelt bij aankomst, ontkom je niet aan het gevoel dat je Marokko toch mist. Na een paar weken droom je alweer over de volgende vakantie die je zal doorbrengen met familie en vrienden, onder de hete zin die onze, inmiddels bleke, huid zal bruinen.

Het blijft leuk.