Plus Programma?

‘Meer doen is meer verdienen’, zo luidt de slagzin van de ING Bank bij het nieuwe product dat zij aanbiedt. Hoe meer bankzaken je bij de bank onderbrengt, hoe meer voordeel de bank je geeft: het Plus Programma. ‘De ING Bank gaat u als eerste bank echt belonen’ vertelt de begeleidende tekst. Dit initiatief zou volledig aan mij voorbijgegaan zijn, ware het niet dat ik de bijbehorende tv-commercial zag. Een man en een vrouw zitten aan het bureau van de bankadviseur van ING. Tussen hen in zit iemand die de personificatie van hun geld voorstelt. Waarde 100. Als ze eenmaal de zaken met de adviseur rond hebben, en dus meedoen in het Plus Programma, geeft de adviseur het sein aan het geld dat het zich om mag gaan kleden. Het geld verdwijnt in een kleedhokje, iedereen is in spannende afwachting en dan gaat het gordijn weer open. Waarde is nu ineens 200 geworden. Iedereen blij inclusief het geld zelf. Gezellig met zijn drieën over straat en dan andere mensen, wiens geld – eveneens een personificatie – nog de waarde 100 heeft, enigszins lacherig passeren. Die eigenaren zien de mensen met het geld met de waarde 200 en kijken meteen stomverbaasd hun eigen geld aan. Waarom heeft hun geld niet de waarde 200? Aan de blik van het geld te zien weet die het zelf ook niet om zich vervolgens plaatsvervangend te schamen. Raad eens wat deze mensen moeten doen? Juist. Einde commercial.

Iets in de commercial schiet me meteen het verkeerde keelsgat in: de personificatie van geld. Dat beeld deugt van geen kant. Geld is niets meer of minder dan een middel om de dingen te kunnen doen die noodzakelijk zijn. En, als er daarna nog wat overblijft, de dingen te kunnen doen die we leuk vinden en op enigerlei wijze iets aan ons leven toevoegen. Geld kan toch nooit zoiets als een persoonlijkheid in ons leven zijn?

Over hoe raar het is met geld weet ING Bank zelf als geen ander. De nettowinst van de bank is over het eerste kwartaal van 2005 gestegen tot 1,9 miljard euro zo maakte zij bekend. In een adem door maakte zij ook meteen maar bekend dat er duizend banen verloren zullen gaan bij verzekeringsdochter Nationale Nederlanden. De meeste door middel van gedwongen ontslag. Dat is op zijn zachtst gezegd een verbazingwekkend beeld. Er wordt 75 miljoen euro voor vertrekregelingen uitgetrokken. Een simpel rekensommetje leert dat de bank haar medewerkers dus écht gaat belonen. Vraag blijft of die duizend medewerkers dat per saldo ook als een plus van dit ontslagprogramma zullen ervaren.

Als slotsom rest slechts wat het bewuste spotje van ING ons onbewust leert. En dat is dat, ongeacht wat je van geld mag vinden en hoeveel of hoe weinig je er ook van hebt, het in ieder geval nog steeds zo is dat het voornamelijk tussen mensen in staat. Zelden zag ik zo’n maatschappelijk verantwoorde reclameboodschap van een bank. Daar kan zelfs de Triodos Bank nog jaloers op zijn. Ze zullen daar wel hopen dat de voor deze ING-commercial verantwoordelijke marketingmedewerker ook ontslagen zal worden.