Positief en negatief exhibitionisme

Van Dale geeft de volgende betekenissen van exhibitionisme: 1 psychische stoornis gekenmerkt door het ontlenen van seksuele opwinding aan het vertonen van de geslachtsdelen aan onbekenden en 2 het te koop lopen met iets persoonlijks, oneervols of afstotends. Bij betekenis 1 is het overduidelijk wat van Dale voor ogen stond. De potloodventer. Je ziet hem voor je, een zielige man van minstens middelbare leeftijd. Vaak met vettig te lang haar dat in slierten over zijn hoofd hangt en een grauwe pokdalige huid. Af en toe zijn verschoten regenjas onverhoeds opengooiend om passerende leden van het vrouwelijk geslacht zijn potlood te presenteren. Van Dale heeft bij het formuleren van betekenis 1 vast niet aan de verrukkelijke jonge meid gedacht die ’s morgens bij het aankleden kiest voor haar allerkortste transparante minirokje waarbij ze ook nog vergeet een slipje aan te trekken.

Degenen die met hun blikken steeds maar afdwalen naar de onderrand van dat minirokje en daarvan opgewonden raken hoeven niet bang te zijn aan een psychische stoornis te lijden. Of dat meisje er zelf seksueel opgewonden van wordt wil ik in het midden laten. Ook of ze in dat geval aan een psychische stoornis zou leiden. Hoe gestoord is het eigenlijk? In het dierenrijk is het maar al te normaal om geslachtsdelen aan onbekenden te tonen. Het is een bekende strategie om tot seks te komen dus waarom zou het bij mensen anders zijn. Eigenlijk het enige verschil tussen de potloodventer en het meisje is dat de toeschouwers heel tevreden zijn over haar voorstelling en een stuk minder over de zijne. Zij vinden zijn geslachtsdelen afstotelijk, zijn daad oneervol en hem psychisch gestoord.

Het meisje voldoet ook al niet goed aan van Dale’s betekenis 2 lid 1. Te koop lopen met iets persoonlijks. Want het zijn juist zaken waar niet zoveel vraag naar is waarmee te koop gelopen wordt. Daar is in dit geval natuurlijk geen sprake van. Het meisje loopt niet te koop met maar laat zien wat ze voor moois in huis heeft. Die betekenis van exhibitionisme is door van Dale genegeerd. Positief exhibitionisme zullen we het maar noemen. Maar het moet Van Dale nagegeven worden, er is heel wat meer negatief dan positief exhibitionisme. Niet alleen op het gebied van het menselijk lichaam maar op allerlei terreinen. Grote groepen die vroeger makkelijk de mond gesnoerd kon worden hebben tegenwoordig toegang tot alle mogelijke media om te koop te lopen met hun persoonlijke zaken die nogal eens uitblinken in oneervolheid en afstotendheid.

Op straat, in restaurants en in treinen heerst de terreur van het GSM exhibitionisme. Bij Idols krijgen talentloze mensen de kans hun vocalistisch en theatraal exhibitionisme te botvieren. Emotioneel exhibitionisme wordt met open armen ontvangen bij Spoorloos en andere opsporingsprogramma. Bij Big Brother en andere realityshows lopen mensen die helemaal niets kunnen te koop met hun afstotelijke leven van alledag. Miljoenen internetpagina’s worden volgeklad met bagger door ‘literaire’ exhibitionisten, dikwijls zelf halve analfabeten. Op straat laat het uitschot van de maatschappij zich gaan in uitbarstingen van exhibitionistisch geweld op fysiek en verbaal gebied. Culinair exhibitionisten vergasten op zomeravonden die heel mooi hadden kunnen zijn de hele buurt op de gevolgen van hun gebarbeknoei.

Maar er zijn niet alleen barbeknoeiers, er is ook culinair talent dat de sterren van de hemel kookt. Onder literaire exhibitionisten bevinden zich niet alleen halve analfabeten maar ook begenadigde schrijvers. Behalve potloodventers en vrouwen in leggings zijn er ook meisjes in minirokjes, zonder ondergoed. Soms zelfs zonder minirok. Potloodventers hebben veel gemeen met barbeknoeiers. En een meisje in minirok zonder slipje met een topkok. De kok bereidt een onvergetelijke maaltijd en zij vergast ons op een onvergetelijke aanblik.