Ray

Het beloofde al niet veel goeds toen ik in Oxnard uit de bus stapte. Oxnard is een provinciestadje in Californië, ruim een uur rijden ten noorden van Los Angeles. Het verpauperde centrum leek uitsluitend te zijn bevolkt door slonzige Mexicanen, naar ik later begreep veelal dagloners die aardbeien plukten, of gewoon zwervers of verslaafden. Ik stapte een kroeg binnen en bestelde een biertje. Dat ik verder met rust werd gelaten had ik, denk ik, te danken aan mijn snor en zwarte haardos. Qua uiterlijk verschilde ik niet zoveel van de gemiddelde Chicano. Een oudere man met een strooien hoedje benaderde mij en vroeg om een sigaret. `Sodemieter op`, dacht ik. `No sorry`, zei ik op een krachtige manier zoals je een bedelaar van repliek dient als hij om wat wisselgeld vraagt, en ik nam nog maar eens een trekje van mijn Marlborootje. Lekker. De man leek af te druipen, maar draaide zich iets later om met een uitgeklapt knipmes in zijn hand. `O, it is okay, you can keep the package,` ik was de rust zelve en besloot maar naar buiten te gaan om daar te wachten totdat Ray mij op zou pikken. `And don´t fuck with me`, hoorde ik nog achter mij.

Ik was reeds enkele maanden in Amerika. Terwijl de inkt van mijn VWO-diploma nog moest opdrogen zat ik al in het vliegtuig. Op weg naar Los Angeles, City of Angels, mijn ultieme ideaal, de stad waar alles kan. En ik was op weg naar het meisje waar ik in Nederland verliefd op was geworden tijdens mijn laatste schooljaar. Niet ver buiten LA woonde ze, nog bij haar ouders. Dat het met haar niet zou uitwerken had bijna iedereen die ik in Nederland kende mij al aan mijn verstand willen brengen. Ik had een maand in Los Angeles nodig om daar zelf achter te komen. En na wat omzwervingen had ik ontdekt dat ik nog wat verre familie had in deze plaats waar ik anders nooit verzeild zou zijn geraakt.

Een kastanjebruine Van stopte aan de overkant van de straat. `Dat zal Ray zijn`, dacht ik en liep op de wagen toe. `Fuck, I didn´t know you were allready here, man. This is not a good place to be.` `Yeah right, tell me something,´ dacht ik. En ik bekeek mijn verre neef: baard, wilde haren en vooral groot. Een soort viking. Ik had al wat wilde verhalen over Ray gehoord. Hij was een Hell´s Angel en was net uit de gevangenis ontslagen, waar hij had vastgezeten voor moord of doodslag, of zoiets. Een gevaarlijk heerschap. Ik heb een maand bij Ray doorgebracht. Een memorabele maand.

Ray was een grote cokedealer in de regio. Als we in zijn Van of op de motor een stukje reden wees hij steevast naar kantoren, winkels of bedijfspanden, `That is a customer of mine,` zei hij dan. Behalve dealer was Ray ook gebruiker van het witte poeder. Een grootverbruiker, die de omweg via de neus allang niet meer nam, Ray ging voor de shortcut en spoot het goedje rechtstreeks in zijn aderen. Ik herinner mij een avond bij Ray thuis met een paar van zijn vrienden. Ray was totaal van de wortel en speelde een beetje met zijn pistool. Hij zette het op iemands hoofd en liet de haan overgaan tot hij klikte. Iedereen leek bang, behalve ik. Ik dacht bij mijzelf, `Ja, ik kan hem toch niet tegenhouden.` Ik oogstte hiermee bewondering (`You can see this guy is a cousin of Ray´s`) en steeg zelfs in de pikorde bij het uitkiezen van meisjes. Later die avond heeft Ray zijn magazijn in zijn plafond leeggeschoten.

Op een avond gingen we een eindje rijden. In de sportwagen van Ray, ik ben vergeten welk merk. We waren met zijn vieren en ik had geen idee wat de bestemming zou zijn. Op een gegeven moment kreeg in de gaten dat er iets spannends stond te gebeuren. Een ripdeal!! We reden naar een motel en Ray stapte met een vriend uit. Ik hoorde wat knallen en ze kwamen het motel uitgerend met een paar zakken. Ze sprongen in de auto en we scheurden weg, terwijl de auto onder schot werd genomen. Een van Ray`s companen is uit de rijdende auto gesprongen. Eenmaal thuisgekomen constateerden we de kogelgaten in de auto en hoorden ook op de scanner dat de maat van Ray, die uit de auto was gesprongen, door de politie was opgepakt. Ray besloot dat het goed zou zijn om even low profile te blijven en niet veel later reden wij met de Van de nacht in, richting Las Vegas, waar we een weekje zijn gebleven.

Ray was ook een verdienstelijk gitaarspeler. We hebben veel gejamd in zijn geïmproviseerde studio, bij hem thuis. Vooral blues speelde hij graag. Hij was ook benieuwd naar zijn Indonesische roots. We zijn samen een keer naar een oude oom gereden, een paar honderd kilometer verderop, en hebben de hele middag naar diens oude verhalen geluisterd. Over de oorlog, over de Birmaspoorlijn, over zijn leven als muzikant in Batavia. Ray was gebiologeerd door de verhalen van de man. In de tijd die Ray en ik met zijn tweeën waren kwam hij er nog vaak op terug. Wij zijn ook op het idee gekomen, dat hij, als ik weer in Nederland zou zijn, eens mijn kant op moest komen. Helaas.

Een half jaar later. Ik haal Ray en zijn vriend Roy (hoe verzin je het) op van Schiphol. Ze zijn dan al enigszins onder invloed, ik bedoel, als je bier met 3% alcohol, zoals in Amerika, gewend bent, dan hakt 5% er wel in. Vooral als je binnen het uur een stuk of tien flesjes naar binnen hebt gewerkt. Ik besluit om Ray mee te nemen naar mijn stamkroeg. Een ruige tent die in die tijd ook de thuisbasis was van de locale motorbende. Ray heeft veel aanspraak en zijn imposante gestalte dwingt ook meteen veel respect af. Bovendien, een Hell´s Angel uit Amerika, die zie je ook niet iedere dag. Het gaat verkeerd als Ray besluit wat hasj te kopen. Ik hoor hem nog zeggen: `I don´t feel anything, what kind of garbage is this,` en niet veel later ligt de huisdealer met een bloedneus op de grond. Ik besluit dat het geen goed idee is om vanavond nog verder op stap te gaan.

Weer een half jaar later krijg ik een bericht uit Amerika. Ray is dood. Vermoord. Doodgestoken met een bajonet. Ouder dan 26 is hij niet geworden.