Spoiler: de neger is altijd goed

Typecasting in films werkt briljant. Het meisje is naïef, zodat we haar willen beschermen. De vrouw is gescheiden, omdat ze zo aan andere vrouwen haar girlpower moet laten zien, terwijl ze eigenlijk kwetsbaarder is dan ooit. De moordenaar is iemand zoals jij en ik, maar dan zeer psychopathisch. De avonturier is vrijgezel, want James Bond en Indiana Jones zijn een stuk minder aantrekkelijk als ze na afloop van een avontuur naar hun gezin terugkeren om de vuilnis buiten te zetten. En de neger? Die is altijd goed, want we mogen niet discrimineren in films. De termen ‘excuusneger’ en ‘knuffelmarokkaan’ zijn inmiddels wat uit de mode, omdat het toch benamingen zijn om bepaalde etniciteiten uit te sluiten. Positieve discriminatie is ook discriminatie, dus moet daar heel voorzichtig mee worden omgesprongen. Maar dan alleen op taalgebied. In films, series en reclames kan je ze er nog steeds uitpikken, met name omdat de excuusnegers en knuffelmarokkanen binnen een audiovisueel product meestal op één hand te tellen zijn. Zelfs South Park heeft er een. De Cosbyshow tel ik natuurlijk even niet mee, want al die blije gezichtjes hadden zulke witte tanden, dat het nauwelijks opviel.

Het begint inmiddels steeds meer op te vallen dat bepaalde etniciteiten altijd de goede rollen hebben in een film. Een voorbeeldje; in Panic Room (2002) is een gescheiden blanke vrouw het slachtoffer, het naïeve dochtertje moet worden beschermd. De slechteriken bestaan uit een neger en twee soort van Mexicanen. Wie moet de boel redden? De neger natuurlijk, want hij wil natuurlijk wel het geld, maar hij heeft zo’n goed hart! Natuurlijk moet hij het opnemen tegen zijn partners in crime om de vrouw en het meisje te beschermen! The Shawshank Redemption? Freeman is de held. Bubba uit Forest Gump is fantastisch. Eddy Murphy is altijd goed. Will Smith is per definitie de held. Samuel L. Jackson is mijn held.

Tijdens mijn zoektocht naar voorbeelden van westerse films waarin de slechterik eens geen blanke of Aziaat is, kon ik helaas maar op één plek terecht: een enge rechtse site met enge rechtse mensen met heel enge rechtse vooroordelen. Bah, vies, rechts, misschien ben ik nu ook wel rechts, want ik heb een keer dezelfde vraag gesteld. Met moeite kwamen zij op een aantal voorbeelden, zoals Demolition Man, Training Day en Black Hawk Dawn. Over alle andere films bestonden twijfels. Pulp Fiction werd afgekeurd, want als publiek ben je natuurlijk voor de heerlijke anti-helden John Travolta en Samuel L. Jackson.

Alleen in oorlogen mogen mensen wegens hun nationaliteit slecht zijn en dus vernietigd worden. Duitsers mogen dood, Vietnamezen mogen dood, Japanners mogen dood. In Nederland worden Marokkanen geknuffeld en Shouf Shouf Habibi omhelsd, maar in Lord of the Rings mogen de Oosterlingen dood, terwijl in Avatar de rollen van de Vuurnatie worden vervuld door oostelijke, dus refererend aan Islamitisch uitziende acteurs. Maar in oorlogsfilms mag je ineens wel discrimineren, want dat is zo lekker makkelijk. Verklaringen, nuances, pfoe, gedoe. In een oorlog wordt er niet meer gerefereerd aan mensen, maar aan een groep die heel kwaadaardig is en dus teruggedrongen moet worden. Maak het vooral niet persoonlijk. Bam! Afknallen, die hap.

Is dat niet raar? Je mag een groep niet discrimineren, want: “Ze zijn niet allemaal zo, hoor!” Maar een groep mensen mag altijd gediscrimineerd worden in films, zeker als het is gebaseerd op de geschiedenis en de verhoudingen tegenwoordig anders liggen. Maar een individu, daar blijf je af. Typecasting is gebaseerd op stereotypen en de film moet een afspiegeling zijn van de maatschappij. Maar o wee als er een kans is op discriminatie, dan moeten alle rollen worden omgedraaid. De blanke moet dus altijd de slechterik spelen in een film en de allochtoon is altijd goed. Net als in de werkelijkheid.