Schuilt er een schurk in mij, een psychopaat wellicht? Een vraag die me zo af en toe bezighoudt. Met name met vier mei. Als we de wandaden van notoire snoodaards herdenken. Mooie woorden vind ik dat; snoodaard en wandaad. Woorden uit een lang vervlogen tijd. Toen belhamels nog kattekwaad uithaalden. Elk mens is in staat tot alle kwaad. Het zal je maar gezegd worden. Een naaste, ook zo´n lang vervlogen woord, zal het je maar verwijten. Dodenherdenking staat misschien wel symbool voor die vergeten woorden en tijden. Woorden als fascime, deportatie en holocaust. Wie weet moeten we nu vertrouwdere begrippen gebruiken. Moeten we het tijdens dodenherdenking hebben over een tsunami van rassenzuivering die Europa naziviseerde en hele volksstammen verzwolg. Ook al zo´n vergeten woord.
En ik? Ik dwaal af. Ik vermijd het antwoord op de kwellende vraag of er een snoodaard, crimineel nazi in mij schuilt.
Ik hoop het antwoord altijd schuldig te moeten blijven omdat ik in een land leef waar ik niet voor zo´n keuze kom te staan. Ik vrees het land waar ik moet kiezen tussen erbarmen of haat, tussen heldhaftig verzet of lafhartig meedoen.
Ik wil best toegeven dat er een psychopaat in mij schuilt, dat ik in staat ben tot alle kwaad. Theoretisch dan. In de praktijk wil ik liever geen gebruik hoeven te maken van dat erbarmelijke excuus.
Ik hoop het kwade te herkennen en me er als het zo ver is tegen te verzetten.
Schuilt er moed in mij, een held wellicht? Ik vraag het me wel eens af. Met name met vier mei. Als we heldhaftige krijgers herdenken. Mooi woord vind ik dat. Heldhaftig. Een woord van lang geleden. Toen titanen ten strijde trokken tegen het ultieme kwaad. Toen de barbaren voor eens en voor altijd het onderspit dolven. Ook al van die ouderwetse woorden.
En ik? Ik verschuil me achter hoogdravende en spitsvondige zinsneden. Ik wil niet weten of ik moedig of laf ben. Ik vraag me wel eens af of moed niet in het overwinnen van angst schuilt. Als je je lafheid vergeet en onvervaard het onrecht te lijf gaat.
Schuilt er een poeet in mij, een denker wellicht? Ik stel het me wel eens voor. Het zou wat zijn als ik het menselijk tekort eindelijk treffend kon verwoorden. Met name met vier mei.
Als we ondanks alles vooral aan het demonische in de mens denken. Als we peinzen over de tijd dat het kwaad het goede overwoekerde. Toen het menselijke met uitsterven leek bedreigd, maar uiteindelijk overwon. Het zinloze geweld van de mensenhaters kostte talloze slachtoffers het leven. Niks geen mooie woorden. Zelfs geen verleden tijd.
En ik? Ik krijg er nog geen traan van in mijn ogen. Schuilt er dan toch een psychopaat in mij?
Ik vraag het me wel eens af. Als zich via de tv weer een ramp aan mij openbaart, als er weer een gruwelijke wandaad is gepleegd of een vrouw is onteerd. Mooi woord vind ik dat. Onteerd.
7 reacties
Libelle · 5 mei 2012 op 11:00
Zo de moeite waard, wat ik gelezen heb, dat ik het morgen nog een keer lees. In één keer kan ik het niet allemaal opnemen en verwerken. Toch weet ik een beetje meer over mezelf, dan jij over jouwzelf. Ook in vredestijd gebeuren er zaken waar jij als eerste tegenaan loopt. Een bedrijfsongeval bijvoorbeeld of een verkeersongeval. Je optreden dan geeft een beetje de indicatie of je een held zou kunnen zijn. En psychopatische helden, ken jij ze?
LouisP · 5 mei 2012 op 11:51
Ik hoop het antwoord altijd schuldig te moeten blijven omdat ik in een land leef waar ik niet voor zo´n keuze kom te staan. Ik vrees het land waar ik moet kiezen tussen erbarmen of haat, tussen heldhaftig verzet of lafhartig meedoen.
Goed stuk Frans,
met gemengde gevoelens gelezen, mooi woorden vind ik dat, gemengde gevoelens
Sagita · 5 mei 2012 op 12:21
Pfff wat een moeilijke woorden op een rijtje. Echt even naar de betekenis moeten zoeken en ja naziviseren gevonden in reacties op een opiniestuk van Han van der Horst.
Meest opvallende kenmerken van de psychopatische persoonlijkheid is het gebrek aan gewetensvorming en de afwezigheid van angst. Juist heel veel oorlogshelden zoals b.v. onder RAF piloten waren mensen met een psychopatische karakterstruktuur. In een oorlog kunnen zij veel betekenen, zijn ze helden, maar wat te doen met hen als de oorlog is afgelopen?
Mien · 5 mei 2012 op 19:26
Het spectrum mens is en blijft een raadsel.
Dappere poging om het te duiden Frans.
Mien
JanBontje · 5 mei 2012 op 21:33
Best wel moedig stukje… Niemand weet wat er in hem of haar schuilt, maar dat feit publiek toegeven is nog iets anders.
Meralixe · 6 mei 2012 op 07:42
Mooi, met een speciaal sfeer scheppend ritme bedachte omschrijving.
Eens las ik dat, toen men lang geleden de gaskamers bij de holocaust open deed, er een piramide van mensenlichamen aanwezig was waarbij de sterksten bovenaan, het stijgende giftige gas het langst hadden bevochten. Daar ben ik dagen niet goed van geweest. :eh:
Harrie · 7 mei 2012 op 13:53
Goede column.