Het woord “bejegenen” alleen al is om alle woordenboeken erop na te lezen: bejegenen! Wie heeft dat ooit uitgevonden en waarom? Hoe kan iemand dat überhaupt uitspreken zonder dat zijn gebit uit zijn bek valt. Volgens de van Dale betekend het niets meer of minder dan: zich op een bepaalde wijze jegens iemand of iets gedragen. “Jegens”, ook weer zo’n woord waar ik braakneigingen van krijg. Ten aanzien van of tegenover, staat er in de van Dale te lezen, als betekenis. Waar het mij hier nu om gaat is dat mensen elkaar onheus bejegenen. Hè hè, daar is dat woord dan, en wel in de juiste context. Ik bedoel hiermee dingen als dat iemand die al een paar honderd jaar de pijp uit is, zichzelf profileert om macht uit te oefenen over anderen, en om anderen te onderwerpen aan de gedachtegang van de uitdrager. De onderdanen liggen ondertussen onderdanig op hun knieën, met hun handen gestrekt in één richting; andere keuzes zijn er niet. Zij zweren daarmee gedwee trouw aan hun onzichtbare overheerser.

Ja ik weet het: ik zit te hakken. Menselijk trekje? Als ik de nieuwsbulletins lees loop ik al moreel en fysiek paars aan.

Over onheus bejegenen kan ik ook wel een boekje opendoen. Ik kijk dan bijvoorbeeld terug naar de tijd dat ik opgroeide en gedwee deed wat er thuis werd gezegd, of toen ik als jongeling mijn eerste baan vond en werd afgeknepen door de daar regerende werkplaatschef. Wonderlijk, dat als deze mensen de pijp uitgaan het regiem ter plekke veranderd: andere mensen andere wetten. Hoe relatief is dan het leven met de op dat moment geldende beperkingen? In deze context lag ik ook op mijn knieën, in een andere richting weliswaar, en om te overleven; maar toch … Mensen maken elkaar het leven zuur en ondragelijk.

Doe als ik en loop je trapje op. Kijk vanuit je glazen koepel uit over de mensheid en oordeel voor jezelf. Zie de wereld als Madurodam met jezelf op je eigen ladder, als een God. Sla met je vuist op tafel en een heel dorp verdwijnt. Trek ergens een stekker uit en een heel gebied zit in het donker. Ervaar welke macht je kunt uitoefenen, hoe anderen voor je kruipen. Maar is dit dan wat je wilt?

Of wil je lekker in je tuin zitten met een biertje? Denkend aan vandaag en niet aan morgen, of aan gisteren; maar zorgeloos je leven leiden. Je vrouw zit tegenover je en je kijkt haar aan. Het lijkt wel of ze glimlacht en je bedenkt dat je erg veel van haar houdt. Vredig en genoegzaam lig je daar en tuurt de blauwe hemel af.

Een vogel vliegt over met een takje in zijn bek. Verderop in een boom zit zijn vrouw en samen bouwen zij een nest. Als de eitjes zijn uitgekomen hoor je de jongen piepen. Gezamenlijk kijken de jongen met opengesperde bekjes naar één bepaald punt, afhankelijk als zij zijn: naar het punt waar hun voedsel uitkomt.

Op dit punt zijn wij allemaal hetzelfde, mens zowel als dier. Hunkerend naar voedsel, geestelijk dan wel fysiek, zullen wij jegens elkaar die andere altijd onheus blijven bejegenen en de hand bijten die ons voedsel geeft; tot in het oneindige.


8 reacties

arta · 13 september 2012 op 09:08

Mooie overpeinzing. (De tweede alinea had er voor mij uit gemogen…)
Doe mij deze maar:
[quote]Of wil je lekker in je tuin zitten met een biertje? Denkend aan vandaag en niet aan morgen, of aan gisteren; maar zorgeloos je leven leiden. Je vrouw zit tegenover je en je kijkt haar aan. Het lijkt wel of ze glimlacht en je bedenkt dat je erg veel van haar houdt. Vredig en genoegzaam lig je daar en tuurt de blauwe hemel af.[/quote]

lisa-marie · 13 september 2012 op 12:33

hij is goed, zeker eeentje om evenover na te dnken

SIMBA · 13 september 2012 op 13:49

Dat heb je mooi opgeschreven P.!

Meralixe · 13 september 2012 op 18:41

Prlwytskovsky, nog al cynisch he!
Nu, het blijft natuurlijk een column, welkom op dit stille moment op column x he. Ik had ook wat last met de Nederlandse manier van spreken (en schrijven) die sterk verschild van mijn Vlaams maar dat is ondertussen, na meer dan een jaar aanwezigheid op column x, ook geen ramp meer. Graag gelezen. :hammer: :pint:

pally · 13 september 2012 op 22:32

Leuk nadenkertje, dit stuk, Prlwt. Gewoon je gedachtegang opgeschreven, associerend van het een naar het ander. Ik mag dat wel.

groet van pally

Mien · 14 september 2012 op 07:41

Het is gewoon een spelfout, gemaakt in een ver verleden door Vandale(n).
Vervang de “j” door de “r”, lees dan de column opnieuw en het komt helemaal goed.
Van Rip naar Ranneke taal.
Goede column Prlwytskovsky!

[b][url=http://agilethings.nl/wp-content/uploads/jip-en-janneke-.jpg]Mien Taalles[/url][/b]

JanBontje · 14 september 2012 op 12:00

Ik heb dat niet met “jegens” en “bejegenen”, maar voor het overige vind ik het een heerlijke, relativerende, leuke, column.

Je column doet me een beetje denken aan een uitspraak van de Franse Verlichtingsfilosoof Voltaire, dat je niet de wereld moet proberen te veranderen, maar je tuintje moet wieden…

JanBontje · 14 september 2012 op 12:05

Het woord “jegens” (waarvan weer “bejegenen”) is overigens een bijzonder oud woord en komt uit het Germaans, en betekende “tegen”.
Van g naar j komen we nu nog tegen in het Berlijnse dialect, waar men niet zegt de ganze Welt, maar: die janze Welt.

Geef een reactie

Avatar plaatshouder