Als je invloed wil hebben op de geschiedenis dan moet je voldoen aan één voorwaarde. Je moet een naam hebben met drie initialen. JFK, MLK, FDR. En ieder heeft zijn eigen woorden. “Ich bin ein Berliner”, “I have a dream”, “A date which will live in infamy” en niet te vergeten de ‘normen en waarden’. JPB. Dankzij hem is ‘normvervaging’ is een modewoord geworden. Het wordt te pas en te onpas gebruikt. Als Jan Peter het ergens niet mee eens is, dan kan hij de normen nergens vinden. Ik denk dat hij er bang voor is, omdat het in zijn oren ongeveer zal klinken als ‘normvervagevuur’. Volgens hem moeten we terug naar de vertrouwde regels van weleer. Terug naar wat?
Het valt mij op dat we constant gewaarschuwd worden voor de vervaging, terwijl er nooit bij vermeld wordt wat die vervagende normen dan zijn. En dat is precies de reden dat het nutteloze woorden zijn. Net zoals een hond niet naar je luisteren zal, als je het beestje geen naam geeft.
Laten we eerst vast stellen wàt de norm in Nederland is. Het is een is moeilijke kwestie. Op koninginnedag in het Stadspark van Groningen heb ik deelgenomen aan een debat over de multiculturele samenleving. De vraag naar de definitie van de Nederlandse normen en waarden werd daar ook gesteld. Maar men had geen antwoord. Tot drie keer toe, en drie keer bleef het stil. Het was net of ik tijdens de stiltes een haan hoorde kraaien. Verraden door Jan Petrus. De onmacht van de drie ondervraagden vertaal ik met afwezigheid. Er zijn geen Nederlandse normen en waarden. De normen die Balkenende ziet vervagen, zijn zijn eigen normen, niet de Nederlandse.

Volgens JP’s opvattingen verhardt de maatschappij. En moeten wij, volwassen mensen, opgevoed worden met SIRE en consorten.
Wat hij niet door heeft is dat de normen niet vervagen, maar veranderen. Oude collectieve sociale normen transformeren in individualistische normen. En deze ontwikkeling wordt juist in de hand gewerkt door “De maatschappij, dat ben jij”. Een enorme paradox als je het mij vraagt. Maar in plaats van dat de Nederlander zich aansprakelijk gaat voelen voor de maatschappij, gaat hij met zijn vingertje wijzen.
‘Ik ben de maatschappij, en jij verneukt de mijne.’

De boodschap die ik Balkenende en zijn volgelingen mee zou willen geven, is de volgende: Verandering is niet per definitie slecht en conservatisme is niet per definitie goed.
Ik ben zelf aan het bepalen waar ik waarde aan hecht. Hieruit zullen, los van het feit of deze progressief zijn of niet, normen ontstaan. Waarden en normen waar ik mij aan kan houden en een maatschappij waar ik mij fijn voel.

Ik voel mij in ieder geval steeds minder fijn in conservatieve sferen van onze huidige minister president. Het wordt tijd voor een verandering van de norm. Nieuwe verkiezingen. En dan noemen we het regeringsvervaging.

[i]Cor Jan van Zwol[/i]

[i]Deze column is ook verschenen in de SoAP (Sociologisch Atropologisch Periodiek, Jaargang 37, nr.1, januari 2006). Dit is het blad van de vakgroep Sociologie van de Rijksuniversiteit Groningen.[/i]

Fragment: “Als je invloed wil hebben op de geschiedenis dan moet je voldoen aan één voorwaarde. Je moet een naam hebben met drie initialen. JFK, MLK, FDR. En ieder heeft zijn eigen woorden. “Ich bin ein Berliner”, “I have a dream”, “A date which will live in infamy” en niet te vergeten de ‘normen en waarden’. JPB…


3 reacties

thcisok · 17 februari 2006 op 17:35

normen en waarden zou de spreekwoordelijke spiegel moeten zijn die voorgehouden wordt.
Het is alleen zo jammer dat, veel mensen geen ruimte meer hebben voor een spiegel omdat er al een spreekwoordelijk bord voor zit.

inclusief bij JPB 😀

Raindog · 17 februari 2006 op 18:42

Sorry, ik vind het een beetje een achterhaald onderwerp. Althans, voor zover het je kritiek op het thema betreft. Het thema zelf is natuurlijk actueler dan ooit, of we dat nou leuk vinden of niet.

De derde alinea vind ik trouwens zeer treffend. Met name de slotzin van die alinea is een mooie uitsmijter maar ik vind het jammer dat het er in dit verband niet erg goed uitspringt en dat je het gebruikt hebt op de manier zoals je hebt gedaan. Door deze stelling te betrekken (in deze derde alinea) wijs je zelf namelijk ook ijskoud met een vingertje en dat was volgens mij nou juist niet je bedoeling. Verder geeft juist deze alinea in mijn optiek maar al te zeer aan dat er wel degelijk sprake is van een soort van collectief normen en waardenstelsel. De vraag is daarmee denk ik niet zozeer òf het wel bestaat, maar meer of dat stelsel op de huidige manier eigenlijk nog wel zo deugt. Ook de link met conservatisme snap ik zo bekeken niet. Ik denk namelijk dat de discussie juist helemaal niets met wel of niet conservatisme uit te staan heeft. Conservatisme is een containerbegrip geworden voor alles wat zogenaamde progressieven niet aanstaat en de getalsmatige verhoudingen in Nederland zijn lang zo geweest dat het een negatieve associatie heeft kunnen krijgen, net zolang tot het ‘een waarheid’ is geworden zoals jij daar in deze column enigszins blijk van hebt gegeven. Kortgezegd; iemand op straat gedag zeggen is niets conservatiefs aan. Bovendien ook een stuk moderner dan het wantrouwen waarmee mensen elkaar tegenwoordig vaak bejegenen, wat in veel gevallen nog volkomen begrijpelijk is ook en veel te vaak terecht helaas.

Dan een citaatje:
[quote]Ik ben zelf aan het bepalen waar ik waarde aan hecht. Hieruit zullen, los van het feit of deze progressief zijn of niet, normen ontstaan. Waarden en normen waar ik mij aan kan houden en een maatschappij waar ik mij fijn voel.[/quote]

Beste Cor Jan, je moet me toch echt even uitleggen: en ik dan? Betekent dat dan dat ik me ook maar fijn moet voelen bij jouw waarden en normen? Is het niet zo dat dat nu juist de moeilijkheid is in de huidige discussie? Dat maatschappelijke waarden en normen volstrekt niet gaan over jouw of mijn waarden en normen of over die van andere individuen? Wat zijn [i]joùw[/i] antwoorden CJZ? Want de introductie van de term ‘regeringsvervaging’ is absoluut veel te makkelijk.

Wat ik wil zeggen is dit. Het is heus niet zo dat je slecht schrijft of iets dergelijks. Zelfs al zou ik dat vinden dan zou ik het niet eens zo durven zeggen. Immers, ik ben ook maar een gewone sterveling net zoals wij allemaal en niet iedereen zal het altijd leuk of goed vinden wat ik doe. Wel denk ik dat je aan kwaliteit kunt winnen door samenhangender te zijn. Ik ben niet in de positie om te kunnen beoordelen of het dan gaat om te weinig samenhang in het oordeel of in het schrijven zelf. Je moet dan zelf ook maar weten of je met deze opmerkingen van mij iets wilt doen en zo ja, wat. Reden dat ik nu toch iets kompleter wilde zijn is omdat ik bij je vorige column een beetje kort door de bocht was in mijn commentaar. Ik ben dat vaker, maar niet altijd….

Groet,
Raindog

Troy · 18 februari 2006 op 01:07

Laten we je voortaan CJZ noemen en wie weet wat er dan nog allemaal met je gaat gebeuren…

Ik vind deze column zeker niet slecht, maar wel vind ik je afwerking niet altijd even netjes. Ook hier zaten weer een aantal foutjes in, die gewoon onnodig zijn als je de moeite neemt om de boel nog een paar keer over te lezen. Het kan zijn dat je er overheen leest, dat gebeurt mij ook vaak, maar in dit geval – je column is zelfs al gepubliceerd – vind ik het vreemd.

Geef een reactie

Avatar plaatshouder