Oma, vrouw van principes en met een hart vol liefde

“De vrouw maakt het huis of breekt het aan gruis.” Ik weet niet wie deze uitspraak kent, maar hij komt van België. Ik begin met deze zin omdat ik deze enorm vind passen bij mijn oma, ondanks alles wat ze had meegemaakt in haar iets meer dan 88 levensjaren op aarde, ze brak het niet aan gruis. Mijn oma is 2 jaar geleden overleden na een kort ziekbed. Ik kan veel vertellen over oma, ik kan vuile was buiten hangen of haar de status van een engel geven. Beide zou ze hardnekkig hebben afgekeurd: “Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg”.

Toch – misschien tegen het zere been van een paar mensen – wil ik een woordje kwijt over haar. Oma was een vrouw die niet hield van titels, grote cadeautjes, gebaren of gekkigheid. Een voorbeeld van dat laatste was het schilderij van clown Bassie dat al enkele jaren prominent in mijn woonkamer hangt; dat vond ze maar niks en deed ze af als “flauwekul”. Oma had principes en die is ze trouw gebleven. Mijn tijd met oma was niet altijd makkelijk: we hielden van elkaar, maar konden af en toe ook een pesthekel aan elkaar hebben. Ik vond dat ze conservatief was en zij vond dat ik mijn boeltje beter op orde moest krijgen. Dat is het rotgedeelte van het verhaal.

Maart 2016 was voor oma en mijzelf een vreselijke klap door de dood van mama. Oma wist het ook, maar door haar leeftijd kon ze niet op ziekenbezoek komen (neem ik haar niks van kwalijk), maar ze is een keertje geweest toen het einde nabij was. De dood van mama zou, dat wist iedereen die nadacht, binnen een redelijk korte termijn gebeuren. Maar toch… binnen minder dan 24 uur na het constateren van alvleesklierontsteking kwam haar dood. Dus het was plotseling en raakte veel mensen, zeker haar moeder. Zelfs al had ze verdriet, op een paar momenten zette ze dat opzij om mij te troosten. Ze troostte mij toen ik een keer apart bij haar huilde, ze gaf mij advies over van alles, van schoonmaken tot afvallen. Dat mama niet lang meer te leven zou hebben, dat wist iedereen die dichtbij was. Maar de plotselinge dood van mijn moeder heeft veel narigheid veroorzaakt, maar het goede dat eruit voortkwam was een nieuwe band tussen oma en mijzelf. Dat lieve ouwe vrouwtje bekommerde zich ver mij, doordat een tante (dochter van oma) eten had klaargemaakt hebben we zelfs nog eens samen kunnen tafelen, iets wat we heel lang niet hadden gedaan. Ondanks dat ze toen al ziek was gaf oma toe dat ze meer had gegeten door het gezelschap.

Ook leuk om te vertellen is dat ik de taak kreeg om de afwas te doen. Voordien mocht ik dat nooit, want ik was zo 200% onhandig door mijn beperking dat het zinnetje “Scherven brengen geluk” in de praktijk helaas te vaak van toepassing was. Ik heb trouwens al een beetje geluk geoogst van die scherven in de vorm van vrede tussen mensen, vriendschappen etc. Maar toch, deze keer gaf oma mij volledig de vrije hand, afgezien van de antwoorden op mijn vragen waar alles moest liet oma me mijn gang gaan. De enorme brokkenpiloot die maar beter niet kon afwassen kreeg nu een herkansing, en met succes.

Ik heb op haar verzoek getoost op oma op Kreta, toen ze eigenlijk denk ik al wist dat het einde eraan kwam, al duurde dat toen nog iets meer dan een half jaar. Ik heb dat publiekelijk gedaan met de mensen die mijn daar dierbaar zijn. Toen het zover was en oma richting “Onze lieve Heer” ging, kreeg ik de kans om afscheid van haar te nemen. Een moment alleen. Daar heb ik ook gebruik van gemaakt door bij oma op mijn hurken te gaan en haar dingen te zeggen, die niemand wat aangaan.

Dat was een moment van oma en mijzelf, waar alleen mensen boven ons op hebben neergekeken en waarover ik later verteld hebt aan diegene die ik kon vertrouwen. Wat ik wel wil vertellen is dat ik mijn respect voor heb uitgesproken, mijn liefde, dat ik haar boven in de hemel gelukkig weerzien met opa wenste en heb gevraagd of ze mama de groeten wilde doen. Die laatste twee dingen spreken praktisch voor zich. Oma heeft in die 88 jaar het fantastisch gedaan in voor- en tegenspoed. Ze heeft liefde gekend, liefde gegeven, ze had geloof, ze heeft onze familie op haar manier aanzien gegeven, ze werd gewaardeerd, ook ver buiten dorp en ze betekende wat wezenlijks in de levens van mensen. Ook het mijne!

Oma, ik weet zeker dat jij in de hemel bent beland. Als jij niet in de hemel zou komen, dan is er geen hoop voor ons eenvoudige zielen. Je bent hopelijk in de armen van opa, omringd door je kinderen, je zussen en eigen ouders. Vrienden die je in 88 jaar hebt verloren. Ik mis je! Ik heb meer respect voor je dan ooit tevoren en nee, dat is geen mosterd na de maaltijd. Het is besef dat je krijgt als jezelf ouder wordt, dat iemand uit een andere tijdgeest dingen anders ziet dan jij. Ik weet zeker dat volgende generaties mij ook zien als een conservatieve ouwe lul, maar is dat niet het lot waartoe we allemaal zijn veroordeeld?

Oma,hopelijk duurt het nog even voor we elkaar weer zien. Maar ik hoop je ooit weer in mijn armen te kunnen sluiten en te kunnen zeggen: “Ik hou van je”.