Project Buiten Om (20): Epiloog

Dit is mijn laatste bijdrage aan de verslaggeving rondom de wijkontwikkeling Helmond West. Aan alles komt een eind. In de afgelopen 19 verslagen heb ik telkens geprobeerd te verwoorden wat de impact is geweest van wijkontwikkeling op bewoners en ondernemers in de wijk, gezien vanuit algemeen en persoonlijk belang. Ik heb vooral getracht te schrijven vanuit de beleving en het oogpunt van gedupeerden. Als één van de gedupeerden heb ik zelf mijn huis onteigend zien worden. Door het proces te beschrijven hoopte ik zelf ook troost en antwoorden te vinden voor het verlies. De procesgang rondom de wijkontwikkeling heeft mij diep geraakt. Het is haast onbeschrijfelijk wat het met je doet. Toch ben ik blij dat ik het opgetekend heb. Tot op heden heb ik nog geen optekeningen van ervaringen van lotgenoten rondom onteigening kunnen vinden. Hopelijk biedt mijn schrijven ook anderen, troost, verlichting en inzicht. Geloof me op mijn woord. Je doet het je ergste vijand nog niet aan.

Inmiddels is mijn eigen verhuizing bijna achter de rug. Volle dozen staan in alle ruimtes nog ongeopend te wachten op een nieuwe bestemming. Na drie maanden ploeteren, opknappen en licht verbouwen van de nieuwe woning heb ik geen puf meer. De energie is op. Ongetwijfeld zal de blijdschap ooit wel weer komen maar voorlopig even niet. De eerste vraag die mensen aan je stellen bij onteigening is: “Maar je wordt toch rijkelijk gecompenseerd?” Foute vraag. En laat dat rijkelijk er maar van af. Het gaat namelijk niet om geld maar om geluk. Ik ben een geweldig mooie plek kwijtgeraakt aan het algemeen belang. Offers moeten er gebracht worden. Dat is begrijpelijk. Maar dan behoor je ook voldoende gecompenseerd te worden. Via Nederlandse wetgeving is compensatie vastgelegd in verouderde financiële regelingen met een vastgesteld minimum. Ik mag er economisch niet op achteruit gaan. Ongeacht de huidige economische crisis. Wat echter niet gecompenseerd wordt is emotie, angst, kwaadheid, teleurstelling, verdriet en bijbehorende onmacht. Dat is namelijk onmetelijk. Letterlijk en figuurlijk. Ook verloren tijd wordt niet gecompenseerd.

De wet voorziet niet in compensatie van investeringen in tijd. Het zoeken van een nieuw huis (drie jaar lang Funda volgen); het bezichtigen van huizen (in mijn geval zeven), het afspraken maken met makelaars en huiseigenaren; de onderhandelingen en afspraken rondom de financiën (bank, hypotheekverstrekkers, verzekeraars, notaris); de vele gesprekken met de onteigeningsmakelaar en grondaankoper van de gemeente, maar liefst zeven ontmoetingen; de tijd die vrijgemaakt moet worden voor de vele keuzes, regelingen, uitvoeringen rondom de schoonmaak, lichte verbouwingen, inrichting. De vele bezoeken aan winkels en bouwmarkten; het beroep doen op tijd van familie, vrienden en kennissen. Het wordt niet gecompenseerd. Echt niet.

Wat het nog erger maakt is dat er geen of nauwelijks mededogen en inlevingsvermogen te vinden is bij de algemeen belanghebbenden, lees gemeente, woningbouwvereniging en diverse wijkorganen. Er wordt door hen zoveel mogelijk gehoord, gezien en gezwegen. Behalve als het algemeen belang gediend moet worden. Overigens niet te verwarren met het persoonlijk belang van juist diegenen die het algemeen belang dienen. Dan wordt er plots gestreden met het mes op tafel en gepocht met jarenlange ervaringsdeskundigheid. “Nee meneer, ik kan u garanderen dat u bij de rechter geen enkele kans maakt”. Hoe vals, want dat is lang niet altijd waar. Hoe vals ook dat eigenlijk lang van te voren al vast staat wat jouw onteigende huis maximaal mag kosten. Door onervarenheid, ik heb onteigening nog nooit meegemaakt, zie ik pas veel later in dat de gesprekken die met mij aan tafel gevoerd worden inclusief de uitkomst van die gesprekken, door mijn eigen onteigeningsmakelaar samen met de onteigeningsmakelaar van de gemeente en de grondaankoper van de gemeente van te voren bepaald zijn. Dan helpt verdieping in Harvard-onderhandelingstechniek en het bepalen van een BAZO (beste alternatief zonder overeenkomst) ook niet meer.

Het maximale compensatiebedrag voor mijn woning is allang vastgesteld door de hoogte van het bedrag van de eerste woning die onteigend is, nu zo’n twee jaar geleden. Dat bedrag is de maatstaf van het bedrag van alle woningen die daarna nog onteigend moeten worden. De zeven emotioneel zware en vervelende gesprekken die ik als gedupeerde heb moeten doorstaan waren achteraf gezien dus eigenlijk helemaal niet nodig geweest. Het in overleg met mijn onteigeningsmakelaar door mij gewenste bedrag is nagenoeg toegekend door de gemeente. Moegestreden had ik niet meer de puf om tot het puntje te gaan. De grondaankoper lacht in zijn vuistje. Hij liet tijdens het laatste gesprek terloops ontvallen dat hij voor de gemeente goed onderhandeld had bij de aankoop van het eerst onteigende huis. Het zij zo.

Ik neem nu afscheid van een mooie wijk. Helmond West. Een wijk die het verdient om voor de eeuwigheid te blijven bestaan en voor altijd zichzelf te blijven. Zichzelf inclusief alle vernieuwingen en ontwikkelingen. Ik neem ook afscheid van mijn mooie straat, de Itterestraat en haar bewoners. Van oude inmiddels verhuisde buren en buurtgenoten. Het lief en leed dat we samen gedeeld hebben. Een warm hart draag ik ze toe. Zo ook mijn drie oude buurmannen, die onverwacht en kort na elkaar in drie jaar tijd zijn overleden. Aan hen draag ik mijn columns Project Buiten Om op. Home is where the heart is.

[b][url=http://www.youtube.com/watch?v=-VkjYtTTJFg]Mien[/url][/b]

[img]http://www.eqnm.org/images/under_construction.gif[/img]