Tweede jeugd

Lachen. Dat is het meeste wat we doen. Ik en mijn familie moeten vaak lachen om onze oma. Onze lieve oude oma. Een vrouw die in haar leven heel wat heeft meegemaakt en een fantastische familie ter wereld heeft gebracht. Een familie waar familie ook echt centraal staat. Koken deed ze heel graag, samen met mijn opa. Met een toko tot gevolg. Ik weet niet hoe ze als kind was, al heb ik natuurlijk wel wat meegekregen. Je wenst het niemand toe, maar toch kan ik zeggen dat ik haar mee maak als een kind. Ze is dan heel volwassen en zeker op leeftijd, maar in haar doen en laten is ze net en soms zelfs erger dan een klein kind. Mijn oma is dement. Ze weet nog wel wat van haar kinderen, maar wie ze dan zijn en hoe ze heten, dat weet ze vrijwel niet meer. Desalniettemin blijft het onze moeder en oma. Het is niet makkelijk voor haar. Ook omdat ze lichamelijk oud is maakt dat het extra moeilijk. Ik bedoel een kind met versleten heupen? Reuma? Je kent de ouderlijke kwalen.

Maar mijn oma is een schat van een mens. Ze schijnt mij af en toe ook nog te herinneren. Als ik haar zie dan knijpt ze in mijn wangen of pakt ze mijn kin vast en lacht. Zo van, daar heb je dat vervelend ventje weer! Ik plaag haar soms, omdat ik weet hoe haar gesteldheid is. Dan maak ik er gebruik van als ze weer iets zegt of iets niet snapt of ziet. Dan maak ik een grapje en maak ik haar eigenlijk wel belachelijk. Maar zij heeft dan de meeste lol, zodat wij het ook hebben. Kijk, je kunt iemand belachelijk maken, uitlachen. Maar je kunt ook om iemand lachen, iemand toe lachen.

Dan komen we bij mijn opa. Een man die alles voor zijn vrouw en familie gedaan heeft en doet. Hij wilde en wilt haar voor geen goud bij een verzorgingstehuis brengen. Nee, hij is een man die zielsveel van zijn vrouw houdt en haar zelf wilt verzorgen. Al is dat geen gemakkelijke taak voor iemand die ook zeer op leeftijd is. Mijn opa is de persoon in haar leven die ze kent, vertrouwt en altijd bij haar wilt hebben. Hij mag onder geen beding uit haar blikveld verdwijnen. Zodra hij uit beeld is, is ze niet meer op haar gemak. Dan wordt ze boos en bang.

Maar dan komt ook het brutale kind in haar boven. Ze scheldt hem uit voor woorden die ze zelf vroeger absoluut niet wilde horen. Hij moet bij haar blijven! Anders raakt ze het spoor bijster. Ze gedraagt zich ook echt als een klein kind nu. Ze ziet wasmiddel of azijn aan als limonade, als ze met een boot mee vaart dan denkt ze dat de wereld om haar heen beweegt en zij zelf stil blijft staan. Ze ziet geen onderscheid meer tussen spiegelbeeld, televisie en realiteit. Ze verstopt kleding en andere dingen in haar zakken, ze raakt dingen zoek die ze vast heeft. Ze is het spoor bijster.

Maar ze schaamt zich voor niemand. Valse lucht laat ze ontglippen, ze zegt wat ze denkt of vindt. Ze trekt zich van niemand wat aan. Een lieve, schattige oma, die toch zo klein is.

Mijn opa krijgt veel te verduren en hij vind het niet altijd even leuk. Maar liefde overwint alles en dus ook zijn verdriet. Hij wilt en zal niet van haar zijde verdwijnen.

Het mooiste wat mij bij blijft is dat ze samen op de bank zitten. Mijn opa kijkt dan tv, maar mijn oma zit dicht tegen hem aan en houdt zijn hand vast. Haar hoofd rust zacht op zijn schouder en haar ogen zijn gesloten. Zoals je een kind in je armen laat slapen, zo slaapt mijn oma in mijn opa’s armen.