Men zegt dat er ongeveer 800.000 moskeeën in Indonesië zijn, maar ik denk dat het er veel meer zijn.
Op het eiland Java zijn er per kilometer zeker vijf moskeeën, waarvan vele kleintjes, maar allemaal met enorme luidsprekers.
Al die gebedshuizen voeren een luidsprekeroorlog. Wie schreeuwt het hardst? Wie heeft de beste geluidsinstallatie? Het is zoals een wapenwedloop. Gelovigen zamelen geld in om een betere geluidsinstallatie te kopen, om de andere moskee in hun buurt te overtreffen.
Ze houden onderling een wedstrijdje “wie houdt er het meest van het opperwezen”.
Nu is dat een moeilijk meetbaar ding en dus lijkt het er op dat zij afgesproken hebben dat dit te meten is door te kijken wie er het hardst en het vroegst bidden.

De eerste oproep tot het gebed galmt ’s morgens rond 4 uur al over de daken wanneer het nog pikdonker is. Het is zo luid dat ook de diepste slaper gewekt wordt. Het lawaai overtreft het geluid van een opstijgend gevechtsvliegtuig.
Ik was onlangs in Jakarta en ik zag dat er in de Kemang Rayastraat niet enkel vier luidsprekers op het dak van de moskee stonden, maar dat er zelfs een bijkomend aantal luidsprekers in bomen hingen, 75 meter van de moskee, om dus nog meer lawaai te kunnen maken.

Die moskeeën beginnen hun oproep niet allemaal precies op hetzelfde tijdstip.
Eén vroege vogel verscheurt de stilte van de morgen met luid gekuch en keelgeschraap, wat bijzonder goed te horen is door de luidspreker, gevolgd door het op volle kracht uitschreeuwen van de woorden Allahu akbar.
Een tiental seconden later doet een tweede moskee hetzelfde, gevolgd door een derde.
Wanneer de eerste muezzin reeds in het midden van de tekst zit en in het Arabisch “Het gebed is beter dan de slaap”roept, begint de vierde moskee in dezelfde buurt aan het eerste vers.
Ondertussen hebben de tweede en derde moskee natuurlijk niet stilgezeten.
Ze roepen dus allemaal door elkaar, waardoor je slechts flarden van woorden hoort.
Dit schept een overweldigende cacafonie die je moet meegemaakt hebben om het te geloven. Niet dat het belangrijk is dat je uiteindelijk slechts een gebrul hoort en slechts hier en daar een afzonderlijk woord kan onderscheiden, want elke moslim kent die oproep tot het gebed uit het hoofd, alhoewel de gemiddelde Indonesiër niet in staat is de Arabische tekst te vertalen naar zijn moedertaal.
Ik heb dikwijls Allah-aanbiddende taxichauffeurs, obers, supermarktkassiersters, biddende vuilnisophalers, kortom, de gewone medemens, in het Indonesisch gevraagd wat de Arabische tekst betekent en kreeg nooit een bevredigend antwoord. Uiteindelijk heb ik de vertaling gevonden bij Wikipedia.

Wanneer bovenstaande al erg lijkt, wordt het tijdens de Ramadhan nog erger. De muezzins gaan dan in overdrive.
Reeds om 2u30 ’s nachts, lang voor de eerste oproep tot het gebed, zorgen de muezzins voor een wekdienst.
“Wakker worden!” klinkt dan door duizenden luidsprekers. “Tijd om het sahur maal te bereiden! Denk er aan dat dit je laatste kans is om te eten en te drinken! Bij zonsopgang mag er niet meer gegeten of gedronken worden!”
Dit wordt eindeloos herhaald, tot het tijd is voor het gewone werk, namelijk de oproep tot het gebed om 4 uur.
Tekenend is ook dat er altijd geroepen wordt “Vrouwen! Naar het fornuis! Kook het ochtendmaal voor je man en kinderen!”

Het is dus ‘s nachts toch zeker 3,5 uur stil, niet echt iets waar een normaal mens vrolijk van wordt.

Tijdens de Ramadhan schallen er ook preken door de luidsprekers en worden er verzen uit de Koran voorgelezen, de hele dag door.

Kenmerkend voor de Ramadhan zijn de groepen jongeren die met trommels en cymbalen door de buurt marcheren om iedereen om 2u30 ’s nachts te wekken zodat men op tijd begint te eten.
Bij in de buurt gekende – blijkbaar potdove – langslapers wordt er zelfs op de voordeur gebonkt. Armere groepen die geen geld hebben voor trommels slaan op potten en pannen.
Vergeet niet dat ondertussen ook de zeer krachtige wekroep uit de moskee schalt, waardoor mijns inziens die jongeren toch overbodig lawaai maken.

Ik kan je verzekeren dat het je hele dag bederft wanneer je om 2u30 door dit hels geluid uit je diepe slaap gerukt wordt, vooral wanneer je weet dat dit de volgende nacht weer zal gebeuren.

Gelukkig komt er langzamerhand verzet tegen deze ongezonde situatie. Dokters, patiënten en personeel van ziekenhuizen, maar ook jonge moeders, mensen die thuis voor een ziek familielid zorgen, schoolgaande jeugd, studenten die examens voorbereiden en piloten van Garuda Indonesian Airways die uiteraard een goede nachtrust moeten genieten zijn heel voorzichtig en beleefd begonnen met het aankaarten van een wettelijke regelgeving over het geluidsniveau.

Kenmerkend is dat zij dan altijd hun opmerkingen beginnen met een uiting van diep respect voor de Islam, gevolgd door een “maar toch zou er…” en dan suggereren zij een regeling.
Ook vice-president Boediono heeft zich nu uitgesproken voor een lager geluidsniveau, waarop hij zoals te verwachten zowel voor- als tegenstanders heeft uitgelokt.
Zijn uitspraken hebben er gelukkig voor gezorgd dat het onderwerp bespreekbaar is geworden.

Maar Nasir Zubaidi, de vice-secretaris-generaal van de Indonesische imams heeft verklaard dat hard brullen door luidsprekers belangrijk is, vooral voor thuiswerkende vrouwen.
Het is goed om luidsprekers te gebruiken om ook tijdens de dag preken uit te zenden, zei hij, want zo kunnen vrouwen thuis er naar luisteren terwijl zij aan het koken zijn en zo uiteindelijk verlicht worden door de islam.

Tja, wanneer ik zo’n uitspraak lees, denk ik dat er in deze wereld allerlei dwaze en gevaarlijke ideeën bestaan, die je beter krachtig kan bestrijden dan er hoogachting aan te verspillen.
Maar je moet wel de drager van zo’n kwalijke overtuiging blijven zien als je medemens, en hem in die hoedanigheid respecteren.
Wel blijft waar dat je zulk respect soms het beste kunt bewijzen door ondubbelzinnige tegenspraak.
Daarmee maak je duidelijk dat je hem houdt voor een redelijk wezen, dat dus vatbaar is voor argumentatie.

Nu hoor ik sommige mensen al zeggen : ga dan niet in zo’n land wonen!
Dat zou je dan eens moeten uitleggen aan de vele duizenden Europeanen, Amerikanen en Japanners die door hun werkgever verplicht naar Indonesië zijn gezonden als ingenieurs, landbouwdeskundigen, bankdirecteurs, zakenlui, waterbouwprojectleiders, enzovoort.
Je kan ook best medelijden hebben met de duizenden die werken in de vele ambassades. Ik sprak onlangs nog met iemand van de Nederlandse ambassade te Jakarta. Die kerel zit aan de krachtige slaappillen om toch een beetje nachtrust te hebben.
Veel mensen kunnen zelfs met oordopjes in niet slapen tijdens de Ramadhan.

Hoe verder een huis verwijderd is van een moskee, des te hoger de huurprijs die de eigenaar eist van de vreemdeling. Er is 30 procent verschil in huurprijs. Toch is het onvermijdelijk dat er vroeg of laat ook in die buurt een schreeuwtent gebouwd wordt.

Gelukkig ben ik al in 1994 verhuisd van Java naar het eiland Bali. Op dit eiland heb ik geen last van moskeeën, omdat hier 95 procent van de bevolking het hindoeïstisch geloof aanhangt.

Ik lees in de Nederlandse pers dat er stemmen opgaan om de moskeeën in Nederland toe te staan luidsprekers te gebruiken. Hopelijk werkt mijn column stimulerend om het debat aan te zwengelen.


6 reacties

Libelle · 14 augustus 2012 op 09:14

Heel veel (mooie)tekst rondom één thema.

‘Tja, wanneer ik zo’n uitspraak lees, denk ik dat er in deze wereld allerlei dwaze en gevaarlijke ideeën bestaan, die je beter krachtig kan bestrijden dan er hoogachting aan te verspillen.
Maar je moet wel de drager van zo’n kwalijke overtuiging blijven zien als je medemens, en hem in die hoedanigheid respecteren.
Wel blijft waar dat je zulk respect soms het beste kunt bewijzen door ondubbelzinnige tegenspraak.
Daarmee maak je duidelijk dat je hem houdt voor een redelijk wezen, dat dus vatbaar is voor argumentatie’

De vooronderstelling dat iets een dwaas idee is, maakt bovenstaand uitgangspunt een beetje zwak, vind ik.

sylvia1 · 14 augustus 2012 op 09:17

Ik vind het een heel interessant onderwerp. Toch leest het niet echt vlot. Het is op de eerste plaats vrij lang, maar ook de opbouw is wat rommelig. Je alinea-indeling is me niet altijd duidelijk.
Je laatste alinea was misschien een goede opening geweest (link met Nederlandse actualiteit).
Maar wel een boeiend inkijkje in een andere cultuur.

Sagita · 14 augustus 2012 op 17:24

Nee je hebt niet echt een mooie schrijfstijl, maar de inhoud is wel interessant voor een Westerling, die God zij dank (of moet ik Allah aanroepen) nog geen last heeft van schreeuwkasten.
Wat ik niet begrijp is, dat iedereen het er over heeft, dat de mensen in de Ramadhan moeten vasten!!! Terwijl alleen het tijdstip van eten verschoven is. Vasten is de woestijn in en 40 dagen niet eten. Dan wordt er ook geen herrie gemaakt.
Van mij echter mogen alle religieuze uitingen uit het openbare leven verwijderd worden. Leef je maar lekker uit in je eigen huis zonder een overlast voor je medemens te zijn! :toeter:
groet Sa

JanBontje · 14 augustus 2012 op 17:35

Geen mooie schrijfstijl, maar de inhoud spreekt me wel aan.
Geloven? Dat moet iedereen zelf weten, maar doe het lekker thuis of in de beslotenheid/stilte van de moskee! En maak buiten geen lawaai, want we zijn niet gediend van geschreeuw/gezang/geroep naar een zelfbedachte ‘god’. :wave:

Ferrara · 14 augustus 2012 op 21:55

Ik woon niet ver van een moskee, zonder geluidsinstallatie. Houen zo, zou ik zeggen.
De PKN-kerk in dezelfde buurt daarentegen wekt mij iedere zondagochtend, daar hoor je niemand over, dat is toch gek.

Sagita · 15 augustus 2012 op 00:18

Ferr. ook over klokgelui wordt geklaagd en processen gevoerd, maar de vroegste mis op zondag is pas om zeven uur! Niet midden in de nacht. Maar goed van mij mag ook dat voortaan in de huiskamer. :slapen:

Geef een reactie

Avatar plaatshouder