Nationaal symbool

André Hazes is een van dé nationale symbolen van ons Oranjegevoel, ‘Wij houden van Oranje’ doet het ‘veel beter in de onderbuik’ dan het Wilhelmus. Dat blijkt uit onderzoek van de Staatsloterij. Ook wordt de bitterbal genoemd als dé typische Oranjesnack. Eventuele effecten van de bitterbal op de onderbuik blijven onvermeld maar wij weten dit alles nu dankzij de krant van wakker Nederland van afgelopen maandag en dat is dan wel weer een soort van onderbuik. Gisteren was Koninginnedag. Nationale symbolen in Makkum en Franeker. Wie gisteren wat teveel van dat spul heeft gehad waar Hazes ook niet goed zonder kon, zal het niet veel uitmaken. Oranje was het wat de klok sloeg en daar houden wij nu eenmaal van, zoals het lied immers zegt, in onze daden en ons doen. Eendracht maakt macht, ook al is het maar voor de duur van een voetbalwedstrijd of Koninginnedag.

Mij maakt het wel uit. Als Hazes ons nationale symbool is, dan kunnen we nu dus niet meer rustig gaan slapen. Want Hazes was een gek en een mislukkeling, misschien een hele lieve maar toch. Hazes heeft in zijn leven zo’n beetje alles verkloot wat een mens verkloten kan: twaalf ambachten, een stuk of wat huwelijken, een kortstondige politieke carrière en zijn lever. Bier en knakworsten, goed voor de onderbuik.

Dat beschamende begrafenisfeest zei genoeg. Lekker inhaken bij de gevallene, 48.000 man. Maar ‘haken’ en ‘gevallenen’ doen het bij mij nooit echt goed, zeker niet met 4 en 5 mei voor de boeg. Juist toen kon een heel rijtje andere symbolen daar al niets aan veranderen. Trijntje Oosterhuis het symbool van het verklote werk van Burt Bacharach, René Froger het symbool van verklote mannelijkheid, Job Cohen symbool van een verklote hoofdstad en straks ook een verkloot land als het aan hem ligt. En Xander de Bwie-son-jee, ach, je kunt zijn naam niet eens schrijven zonder het te verkloten. Heel Holland naar de kloten geholpen met Wendy, het hart van Nederland, erbij. Zo’n verkloot rijtje, dàt is pas symbolisch.

Hazes, sneue zatlap, nationaal symbool.
‘Wij houden van Oranje’, goed voor de onderbuik.

Een jaar later hebben ze hem de lucht ingeschoten. Wat er van hem over was tenminste. Met vuurpijlen. Een streep in de lucht en een knal. [i]Dag kleine jongen, samen kunnen we Europa aan en die nieuwe meter bier die ik ter jouw nagedachtenis besteld heb en ik stel voor dat we daar eerst maar eens mee beginnen.[/i] Het werd live uitgezonden door – natuurlijk – de TROS. Ik heb niet gekeken.

Nationaal symbool.

Zo’n onderzoekje stelt natuurlijk niks voor maar wat als het waar is? Wat als het waar is dat André Hazes het beste of belangrijkste was dat wij als natie te bieden hadden? Want zo werkt dat toch met symbolen? We hebben toch niet voor niets die Nationale Canon? Als André Hazes het venster is, durven wij dan nog langer met goed fatsoen naar buiten te kijken? Moeten we dat nog wel willen eigenlijk? Willen we anderen dan nog wel bij ons naar binnen laten kijken? Wordt het in dat geval zo onderhand niet eens tijd om de gordijnen te sluiten en het licht definitief uit te doen?

Soms, héél soms, denk ik wel eens dat we met zijn allen beter af zouden zijn als we gewoon maar zouden gaan zoals Hazes dat deed: een streep in de lucht en een knal. Een flinke knal. [i]Dag klein Nederland, deze vlieger ging niet op, ga zelf maar naar je moer.[/i] Niemand krijgt de uitzendrechten en niemand kijkt er nog langer meer naar om.

Ja, laat die dijken maar breken want als de zee ons niet verzuipt dan doen we het zelf wel. Een volk met Hazes als symbool verdient gewoon niet beter. Laat de plasticbekers aanspoelen van Antwerpen tot Luik en van Keulen tot Oberhausen. Een roze rokje en een lekke voetbal misschien bij Leer. Er zal opnieuw onderzoek worden uitgevoerd. Jutters, archeologen en antropologen zullen maar tot één conclusie kunnen komen en zij zullen er de symboliek, noch de ironie van doorgronden wanneer zij die bekend maken: “Dé Nederlandse identiteit? Nee, die hebben we niet gevonden.”