Two to tango

Niets zo verraderlijk als vriendschap tussen man en vrouw. Men heeft al eerder beweerd dat zuiver platonische vriendschap tussen man en vrouw niet bestaat, ik ben geneigd dat te onderschrijven. Seksuele spanning zit altijd tussen ze, als een scheidslijn waarbij gekozen moet worden. Linksom of rechtsom. Wenden of keren. Overschrijden of doorschrijden, de liefde winnen of de vriendschap verliezen – gekozen worden zal er. En zoals steeds is die keuze afhankelijk van persoon, situatie en tijdstip. Een voormalig klasgenootje en ik besloten vijf jaar geleden om samen op dansles te gaan. De daarna volgende jaren dansten we elke woensdagavond. We werden vrienden, opnieuw op elkanders pad gekomen in een danszaal, in harmonieuze passen op verkenning op het pad van vriendschap. Toch kon het moment niet uitblijven dat de cha cha cha een ’tja tja tja’ werd en de quickstep een misstap dreigde te worden. De uitdrukking ‘it takes two to tango’ kreeg zijn eigenlijke betekenis.

We spraken er niet veel over denk ik. En als we het deden dan was het achteraf, omdat we eenmaal vrienden waren. Het is niet altijd handig om dat achteraf te doen maar een mens maakt zo zijn keuzes en heeft daar zijn eigen afwegingen voor. Die avond dat ze me blij en trots door haar nieuwe huis rondleidde was zo’n moment. Als er ooit zoiets als een gunstig moment was om haar te kussen dan moet het op die avond zijn geweest, toen de zon vuurrood onderging in het raam van een nog lege slaapkamer en wij ons daarover in stilte verwonderden. Ja, stil stonden we te kijken, ademloos, van de zon of misschien ook wel van elkaar maar dat maakt allemaal niet meer uit. We kusten elkaar niet, we dansten geen tango. Keuzes. Een scheidslijn tussen ons op onze dansvloer van eieren, van het onuitgesprokene.

Achteraf spraken we erover. Ik vertelde over hoe op dat moment, ik niets liever had gewild dan haar te kussen. Dat ik haar nog nooit zo graag had willen kussen als toen. Zij bekende dat zij op dat moment exact hetzelfde had gevoeld. Keuzes. We lachten het weg als vrienden, beschermd door wat we wel hadden en ik deed bij de wals die avond wel wat ik eerder bij die stille tango verzuimd had te doen; ik leidde haar en ons over de houten dansvloer verder.

Vrienden, ja, dat waren we. Toch was de verrassing groot en onaangenaam toen ze over ‘hem’ vertelde. Die avond reed ik vloekend, scheldend en tierend de dertig kilometer naar huis. Zo boos was ik over alles. Op mezelf. Over de keuzes die ik had gemaakt. Over alles wat ik niet had gedaan. Niet had gedaan uit vriendschap, niet had gedaan uit respect en niet had gedaan om haar de ruimte te geven om over een relatie van acht jaar heen te komen. Maar misschien had ik de tijd uit het oog verloren, ‘one, two, three o’clock, four o’clock rock’ en de jive was nooit mijn favoriete of sterkste dans geweest.

Inmiddels zijn er nog weer meer jaren verstreken. Samen dansen doen we niet meer. Zij heeft haar keuze voor hem gemaakt en ze wonen alweer een poosje samen, heel gelukkig ook. Gelukkig ook maar. Onze vriendschap beschouw ik nog steeds en zeer zeker als zodanig. Maar het verandert, ontwikkelt en is vooral steeds minder frequent. Bepaalde keuzes maken de vrijblijvendheid kleiner en zijn in zekere zin, is het niet om het een dan wel om het ander verplichtend. Enkele weken geleden berichtte ze me dat ze zwanger was. Ze omschreef het als een wens die voor hen beiden was uitgekomen. Fantastisch. Mijn felicitaties waren hartelijk en oprecht. En met haar opmerkingen dat ze het dansen soms mist in mijn achterhoofd en wederom op het beeldscherm voor me, nodigde ik haar uit om met mij mee te gaan naar het jaarlijkse Lentebal zoals wij andere jaren ook deden. ‘For old times sake’ schreef ik, ‘en voor je straks moeder wordt’. Dat is nu drie weken geleden. Vandaag vertelde ik een vriend over dat ik me zorgen maakte omdat ik nog niets van haar had gehoord. En het Lentebal is volgende week zaterdag al. Hoe zat het nu met onze vriendschap? Had ik haar misschien niet mee mogen vragen? Het zou toch niet zo zijn dat ik me zorgen over haar keuzes zou moeten maken?

Thuisgekomen zat het antwoord op al deze vragen in de brievenbus: ‘wij gaan trouwen.’ Op donderdag 24 maart zullen zij hun keuze voor elkaar bevestigen en onderstrepen. Indirect zal ik dan ook in mijn keuzes van toen bevestigd worden. Andermans geluk is liever benijdenswaardig dan begerenswaardig. Als je bereid bent om elkaar te huwen, om samen met elkaar door het leven te gaan, pas dan is er sprake van ware vriendschap tussen man en vrouw. Een vriendschap waarin seksuele spanning een vereiste is in plaats van een hindernis, niet langer een scheidslijn maar een gedeelde richting is: een levenslijn in elkaars handen.
Op de bruiloft zal ik een dansje stelen, rondzwieren met een bruid, ook al is het niet de mijne. Ter ere en viering van vriendschap tussen man en vrouw. Beide hebben we de tango altijd een heerlijke dans gevonden.