Vóórvader

Soms weet ik op mijn werk even niet meer hoe ik iets moet uitleggen. Op een poli gynaecologie & verloskunde is nauwelijks nog iets geks te noemen. Toch zit ik soms met een mond vol tanden naar de telefoon te staren met een vol hoofd vol overpeinzingen hoe ik de uitslag van een onderzoek zal overbrengen. Zwanger worden is niet altijd gemakkelijk. In sommige gevallen moeten aantaande vaders en moeders ingewikkelde toeren uithalen om een zwangerschap te bewerkstelligen. Bij de moeders in wording moeten er hormoonwaarden uit het bloed worden afgelezen en dat bloed moet dan op een bepaalde cylusdag afgenomen worden. Wanneer de dame in kwestie bloed laat prikken op een andere dag dan was afgesproken, kan de uitslag van het labonderzoek heel vreemd uitpakken, terwijl er helemaal geen sprake hoeft te zijn van een afwijkende uitslag.

In een enkel geval moet ik ook weleens bellen met meneren om een uitslag door te geven. Misschien ligt het aan mij, maar liever heb ik mevrouwen. Het blijft toch een beetje een “ons kent ons” gebeuren als vrouwen onder elkaar, wanneer ik een uitslag moet doorbellen of advies moet geven bij een klacht of kwaal. In ons ziekenhuis worden mevrouwen echter niet zwanger zonder een meneer, dus hebben wij naast de moeders in wording ook te maken met de bijbehorende (aanstaande) vader. Zij hoeven geen bloed in te leveren, wel iets anders.

Zo’n onderzoek is een delicate kwestie. Want het ligt voor een vader in wording op zijn zachts gezegd gevoelig, wanneer er zwemmertjes moeten worden bekeken op vormen, aantal, hoeveelheid en zwemkwaliteiten. De meeste nieuwe vaders zijn ervan overtuigd, dat het niet aan de kwaliteit of de kwantiteit van hun zwemmertjes liggen. Want die zijn natuurlijk prima. Wanneer we vervolgens uitleggen, dat zwanger worden iets is waaraan beide partners moeten bijdragen en dus in feite ook bij onderzoek wanneer het spontaan niet lukt, gaat de meneer in kwestie –al dan niet mopperend, zuchtend of steunend- overstag.

Deze polimiddag ga ik een vader in opleiding bellen over de uitslag van zijn zwemmertjes. Op zich is er weinig bijzonders te melden behalve dan, dat de gynaecoloog het onderzoek wil laten herhalen. Er zijn namelijk minder cellen en zwemmertjes gevonden dan verwacht was. Dat hoeft niet persé afwijkend te zijn en kan een onschuldige oorzaak hebben. Nadat ik tot tien heb geteld bel ik het nummer van de meneer. Na drie keer overgaan wordt er opgenomen met een vrolijke mannenstem, die wat blikkerig klinkt. Deze wannabee vader zit in een auto. In stilte bid ik dat hij daar alleen zit, dit gesprek is niet echt geschikt voor carpoolende collega’s. Gelukkig, hij bevestigt dat hij vrijuit kan spreken.

Lichtelijk haperend en stotterend leg ik uit, dat het onderzoek opnieuw moet gebeuren.
Of het niet goed genoeg was, vraagt de meneer. Nog wat meer stotterend leg ik uit, dat er geen sprake is van goed of fout, maar dat uit het onderzoek naar voren is gekomen, dat er sprake was van lichte productie met wat minder bewegende celletjes dan verwacht. Daarna vertel ik de meneer, dat de uitslag op zich goed is maar om dat met zekerheid te kunnen zeggen, er een herhaling van de test nodig is. In stilte sla ik een kruisje en zeg ik zachtjes tegen mezelf, dat ik beter een echt vak had kunnen leren.

“Ah,” zegt de meneer in kwestie na een korte stilte. “De kwaliteit is op zich dus wel goed, alleen de zwemmertjes zijn een soort zesjes, maar met nog een onderzoek erbij zouden het dus best zeventjes of misschien zelfs wel achtjes kunnen worden? “ Opgelucht vertel ik hem, dat dat inderdaad het geval is en er geen sprake is van afwijkingen of beperkingen. Vrolijk vraagt hij mij of ik direct een nieuw laboratoriumformulier wil opsturen, dan gaat hij maandag direct naar het onderzoekslaboratorium.
Ineens begrijp ik de uitslag van de laboratoriumwaarden bij deze meneer.

Ik glimlach en zeg: “Meneer, ik wil me nergens mee bemoeien maar..” Nog voor ik mijn zin kan afmaken, vertelt de meneer dat hij het begrijpt.
“Mevrouw”, vervolgt hij, “mijn vrouw en ik willen al heel lang samen een kind. Mijn vrouw had al enkele nogal pijnlijke onderzoeken voor haar kiezen gehad. Toen we de vorige keer dus samen op de poli waren en we dat formulier kregen, ben ik meteen daarna naar het laboratorium gefietst om mijn bijdrage te leveren. Pas later, bij het inleveren van het potje, las ik iets op het laboratoriumformulier over onthouding vóór het onderzoek…”

We kunnen er samen om lachen en stiekem vind ik het wel erg lief van deze vader in wording. Hij krijgt van mij een nieuw formulier per post en ik spreek af, dat ik hem over een maand opnieuw bel over de uitslag van het onderzoek.

Wanneer ik de envelop op de post doe realiseer ik me, dat sommige mannen al een enthousiaste vader zijn nog vóór de verwekking.