Tram Catastrofe

Vandaag ben ik, zoals ik wel vaker doe, met de tram naar de stad gegaan. Met de tram naar de stad is voor mij altijd weer een avontuurlijke onderneming. Ik vind het prachtig. Tijdens mijn vijf minuten durende wandeling naar de halte die ik moet hebben, ben ik zelfs lichtelijk zenuwachtig. Ik ben altijd benieuwd wat ik nu weer zal aantreffen. Een rijdende tram is een maatschappij op zichzelf. Een klein staatje waar iedereen hetzelfde is. Iedereen gaat dezelfde kant op. Iedereen heeft hetzelfde doel. Een tram van buitenaf bekijken en een tram van binnenuit zien zijn twee totaal verschillende belevingen. Als je in de tram zit hoor je de gesprekken, het piepen van de wielen in de bochten, de schel rinkelende bel. Je ziet de mensen, de kinderwagens, je ziet de wereld aan je voorbij vliegen. Je bent even van de wereld, je zweeft even mee in een wonderlijk vervoermiddel dat je in no-time op een geheel andere plek brengt. Van buitenaf gezien echter is het ding enkel een lastige lawaaimaker die altijd voorrang heeft en waar achter de ramen een groot aantal mensen te zien is met een chagrijnige rotkop.

Tijdens de rit in die tram doe je enorm veel levenservaring op. Je moet er niet voor terugschrikken zo af en toe iemand te helpen, je moet niet verbaast opkijken als er een aantal mensen in je persoonlijke zone komen staan of zitten. Je moet daar allemaal mee om kunnen gaan. Ook nog zoiets: je moet wel om kunnen gaan met een stempelautomaat en met strippenkaarten. Een strippenkaart weet zelf niet waar hij gestempeld moet worden. Dat moet jij bepalen. De strippenkaart moet gevouwen worden, en zo gevouwen dat hij dus op het goeie stripje gestempeld wordt als je hem in dat apparaat steekt. En als je dan heb staan vouwen en driedubbel gecheckt hebt of het het goeie stripje is wat je binnen nu en een aantal seconden wilt gaan markeren. Steek je vervolgens dat ding in het vervaarlijke apparaatje. Als je dan het geruststellende piep en klik geluid hoort is dat een grote overwinning voor je ego.
Bij het stempelen is nog haast geboden ook. Het moet je niet overkomen om al direct bij het binnenkomen afgekeurd te worden door je medetramreizigers omdat je staat te treuzelen bij het vouwen en ‘ piep-klikken’. Die medetramreizigers zijn ook altijd veel bekwamer dan jij, ze staan altijd op jou te wachten en hebben dan altijd een verveelt gezicht.
Bij zulke fatale fouten ben je dus voor de rest van de rit verstoten en kun je het beste bij de eerstvolgende halte uitstappen en de volgende tram nemen om opnieuw te proberen een plekje te veroveren binnen het kleine tramuniversum. Nog beter is van te voren je strippenkaart te vouwen en vervolgens achteloos de tram in te kunnen lopen en geleidelijk de kaart in het machientje te kunnen steken. Dan heb je direct een aanzien. Dat wekt vertrouwen. Dan zit je de rest van de rit gebakken. Je komt dan over als een gepokte en gemazelde tramreiziger.

Ook een groot probleem is waar je gaat zitten als je het stempeldebacle hebt gehad. Ga je naast die oude eenzame mevrouw zitten die lijkt te snakken naar aandacht en je gretig aankijkt met haar kleine kraalogen? Of neem je plaats naast die enorme kale vent die gehuld is in officiële Feyenoord trainingsjas, behangen is met gouden kettingen en een agressieve blik heeft in zijn ogen? Of blijf je staan en veranker je jezelf met één van je armen aan een daarvoor bestemde roestvrijstalen paal? Het is een niet gemakkelijke keus die je dient te maken binnen enkele ogenblikken. Je loopt anders het risico om te donderen door de G-krachten die je te verduren krijgt wanneer de tram optrekt richting de volgende haltes. Doelloos blijven staan in het gangpad is een rampzalige fout.
Als je dan tenslotte kiest voor het plaatjse naast de oude mevrouw zit je de rest van de rit aan haar vast. Dus kies je voor het plekje naast de Feyenoord hooligan en hoop je maar dat zijn geliefde club de afgelopen zondag nog heeft gewonnen.

Eenmaal gezeten op een van de stoeltjes is het wachten op de conducteur. Een man of vrouw die uitstekend in staat is te blijven staan als de tram zijn weg zoekt over het traject wat af en toe lijkt op een achtbaan uit de ‘Rollercoaster Capital of Europe’. Je ziet de man of vrouw al van verre aankomen. Ze zijn zeer kritisch die conducteurs. Je hart klopt in je keel, nu wordt jou stempeling beoordeelt. Het is een moment van grote angst. Het zweet loopt over je rug. En als ze dan bij de stoelen voor jouw rijtje met stoelen terecht is gekomen merk je dat je je strippenkaart niet kunt vinden. Paniek maakt zich meester over je, je hebt het gevoel dat de gehele trambevolking je aanstaart met een blik van afgrijzen en dat je publiekelijk zal worden opgehangen op het stadhuisplein als het blijkt dat je een veelplegende zwartrijder bent.