Wat zien ik?

‘Wat is dat hier voor een klotezooi!? Laat me eruit! Rot op!!’
‘Meneer, gaat u alstublieft even liggen’. Met zachte dwang probeerde ik de verwarde patiënt terug in positie te krijgen, maar zijn verwoede pogingen om de benen uit bed te zwaaien verhinderde dat. Aangezien ik fysiek gezien duidelijk het overwicht had, zou ik hem met iets meer dwang zo weer in het horizontale gareel kunnen krijgen. Maar ik wilde voorkomen, dat ik met meer kracht iets in zijn fragiele lijfje zou breken. Dat staat niet goed op je CV als verpleegkundige, maar bovenal was hij acuut opgenomen op de afdeling Oogheelkunde en had ik deze patiënt niet door mijn schuld willen delen met de gipskamer.

‘Haal die man weg hier! En alle beesten! Hahaha. Opgedonderd allemaal!’, moest het tot ver buiten de kamer hebben geklonken. En tijdens het schreeuwen toonde hij zijn enige overgebleven, afgesleten tandje. De suppletie van zijn tandenpark lag naast hem op het nachtkastje. Hij had de ogen zo stijf dichtgeknepen, dat er uit zijn linkeroog een klein straaltje pus sijpelde.

Terwijl ik hem voorzichtig in bed terugduwde, blies hij in een poging wat op spugen leek, een paar zielige sliertjes vocht mijn richting uit.
Zijn dunne, witte armen sloeg hij ongecontroleerd alle kanten heen. Hij was geenszins van plan om mee te werken aan hetgeen ik gedaan wilde krijgen bij hem.

De patiënt in kwestie was een 95-jarige man die ik een paar dagen daarvoor met spoed had ingeschreven op de afdeling.
Hij had de pech ‘gezegend’ te zijn met een fikse oogontsteking. In medische termen beter bekend als ‘ulcus cornea’. De enige methode om deze zeer ingrijpende aandoening aan te pakken is een intensieve druppeltherapie, welke bestaat uit het dag en nacht druppelen van het aangedane oog.

Hoe anders was deze man bij zijn opname?! Keurig gekleed in een wat te groot maatpak, omhangen met stropdas, voorzien van gladgeschoren kin en bovenmatig welbespraakt. Zijn vertrouwde locale dialect gaf mij het gevoel dat ik mijn opa op zaal had liggen.

De hoogbejaarde man was in zijn eigen omgeving prima bij zinnen. Dit werd nog eens extra bevestigd door het familielid die hem vergezelde bij binnenkomst op de afdeling. Zij liet hem volledig uitpraten en vulde hem nergens aan.

Wat een verschil met hoe hij nu mijn goede bedoelingen zo onredelijk en obstinaat ondermijnde. Hoe een paar dagen later, dag en nacht druppelen een man op deze respectabele leeftijd kan veranderen.

Zijn chronisch slaaptekort had hem omgevormd in een persoon die niet meer in het hier en nu kon leven. Mijn directe collega’s waren er gaandeweg zelfs van overtuigd geraakt dat hij leed aan een ernstige vorm van dementie, waarvoor een consult van de psychiater noodzakelijk zou zijn.

Er kwam geen zinnig woord meer uit en zijn tongval was vervaagd in één fonetische wanhoopskreet. Het toch al breekbare, doorschijnende lichaam vocht met alle resterende macht tegen de hulp die hem geboden werd tijdens het uitoefenen van de dagelijkse verzorging.
De met koffie gevulde bekers smeet hij tegen de muur of verdwenen ongecontroleerd in het smetteloos witte beddengoed. En de zompige korsten brood retourneerde hij uit zijn op één na tandeloze mond.

Een paar dagen later heb ik wederom de zorg voor hem en wanneer ik zijn kamer binnentreed, kijkt hij mij met zijn rechteroog helder aan.
Vandaag wordt hij ontslagen en mag hij terug naar het verzorgingshuis, zijn eigen habitat. De druppeltherapie heeft ogenschijnlijk en volgens het dossier zijn werk afdoende gedaan. Deze oude boom moet je na morgen niet meer verplaatsen, bedenk ik mij wanneer ik hem zie.

Nadat ik hem gewassen en gelaafd heb, vraagt hij mij met één ondeugend pretoogje: ‘Zeg wijfje, ben je eigenlijk getrouwd?’

Ik antwoord hem bevestigend, waarop hij aangeeft dat hem dat ontrieft want, ‘met mij zou hij het best eens willen proberen’. Hij geeft mij bij dat onvoldongen voorstel een speelse vette knipoog en een bemoedigend klopje met zijn licht trillende hand op mijn bovenbeen.

Heel even val ik uit mijn rol als professioneel hulpverlener, knijp ik zachtjes in zijn arm, geef hem een zoen op zijn gerimpelde voorhoofd en fluister;

‘Als ik vrijgezel en 40 jaar ouder was geweest, dan hadden we zeker een afspraakje gemaakt’.