Fuck politiek Den Haag, Fuck politiek Den Haag!! De muziek stopt en de artiesten walsen van het podium af. Het licht gaat aan en voor me zie ik ongeveer 200 boze, geagiteerde, opgehitste allochtone jongeren tussen de 14 en 25 jaar staan. Woedend lopen ze richting de uitgang van de zaal, terwijl ze luidkeels woorden in de mond nemen die normaal gesproken alleen in medische handboeken voorkomen. Verbaasd en enigszins geschokt sta ik met mijn armen over elkaar de groep jeugdigen te bekijken die zich in een wolk agressie en negatieve energie richting de bus en tramhokjes begeven. Even politiek Den Haag pesten.

Ik heb zojuist een optreden op een Blockparty gezien waar muziek en cultuur centraal hoorde te staan, maar waar woede, verzet en onderbuikgevoelens de toon zette. Ik had moeite om dit te plaatsen, ik als jongeman van Surinaamse afkomst, geboren en getogen in Nederland met een vrij sterke band met het thuisland kon dit niet begrijpen. Ik raakte een beetje in de war, in eerste instantie meer met mijn eigen gevoelens dan met het stuk wat zich voor mijn ogen afspeelde.
De vraag die in mij opkwam was of ik iets verkeerds had gedaan. Waarom was ik mij niet aan het verzetten was tegen politiek Den Haag? Waarom beschikte ik niet over op het eerste oog terechte gevoelens van onderdrukking, en onrechtvaardigheid? Waarom voel ik mij niet gediscrimineerd en heb ik me nooit gediscrimineerd gevoeld? Waarom had ik niet mijn middelvinger omhoog terwijl ik de heersende norm naar de eindstreep van verdoemenis schreeuwde?
Ik voelde mij een buitenstaander en een beetje verward liep ik richting de Grote Markt om een biertje te drinken. Onderweg bedacht ik me dat de keyword in dit geval wel het begrip “Referentiekader” zal zijn. Zoals bekend beschikt elk individu over een eigen referentiekader, uitgerust met een unieke set normen en waarden (cultureel relativisme), een eigen socialisatiecirkel waarin specifieke unieke ervaringen zijn opgedaan die het zelf van nu vertegenwoordigt. Heel simpel, iedereen is onderhevig aan een vorm van subjectiviteit waarin een ieder zijn individualiteit wordt geconstitueerd. Dit binnen een eigen cultuur of groep. Dit maakte de discussie die in mijn hoofd losbarstte bij voorbaat al zinloos.
Want wie weet heeft die Marokkaanse jongen van 16 die daar heftig met zijn middelvinger liep te zwaaien wel 2 ouders die gebrekkig Nederlands spreken, die hem niet genoeg stimuleerde om naar school te gaan, en die ook zijn school niet konden betalen waarop hij vervolgens van school afging om op zijn 16e in het Jeugdzorgcircuit terecht te komen. Wellicht heeft de overheid volgens deze jongeman te weinig moeite gedaan om zijn ouders te steunen, zowel financieel als cultureel zodat desbetreffende ouders hem ook niet lieten bungelen tussen twee tegengestelde culturen, met als gevolg twijfel, onzekerheid en uiteindelijk een gevoel van weerstand tegen alle vormen van gezag. Iedereen heeft zijn eigen verhaal, net zoals ik dat ook heb.
Aangekomen bij de Grote Markt en zichtbaar opgelucht met deze snelle conclusie verheugde ik mij alweer op mijn eerste bier van de avond. Met een glinstering in mijn ogen aanschouwde ik het schuim wat van mijn glas afdroop en nam ik plaats in een rustig hoekje van de kroeg om eens lekker te relaxen. Onderuitgezakt bekeek ik de aanwezigen en nam ik een slok van mijn biertje. Ik zag om me heen enkel autochtone mensen, lachend, pratend, nippend aan zoete witte wijn, of lurkend aan een groot glas Grolsch. Er heerste een positieve vibe en ik raakte er meer en meer opgewekt van. Uit het niets bekroop me plotseling het gevoel dat ik iets vergeten was, ik voelde in mijn broekzakken, mijn sigaretten, sleutels, portemonnee, telefoon, het was er allemaal. En terwijl ik een sigaret uit mijn pakje pakte realiseerde ik me dat ik vergeten was een goed slot aan mijn interne discussie van net te geven. Als ingegoten met het bier verschenen de beelden van die 200 jongeren die zonet gegroepeerd protesteerde tegen iets wat zij bestempelde als “politiek Den Haag”. Ik kwam al heel snel weer op begrippen als referentiekaders en individualiteit en besefte dat dit niet bevredigend was. Ja, iedereen beschikt over een eigen referentiekader, en een ieder kan op die manier rechtvaardigen wat hij of zij als mening heeft, maar toch…er klopt iets niet aan dit verhaal, het is te makkelijk. Wat kan ik hier tegenover zetten? What about “keuzes”? Die schijnen wij toch altijd te hebben, minstens 2. Of is dit niet waar?
Laten wij eens het verhaal van een Surinaamse man bekijken. Geboren en getogen op het platteland van Suriname waar hij opgroeide als 2e kind in een gezin van 6 waar zijn moeder al op vroege leeftijd overleed, kreeg hij al vroeg een grote verantwoordelijkheid voor het gezin. Op zijn 23e besloot hij om naar Nederland te verhuizen, zijn familie achterlatend om zijn eigen lot in handen te nemen. Het enige wat hij op zak had, was een Mulo diploma en een cursus landmeetkunde, een vrouw van 18 die op het moment van reizen zwanger was van haar eerste kind en een koffer met kleding. Moeilijke keuze lijkt me…maargoed, eenmaal in Nederland bleek dat het allemaal toch niet zo voorspoedig zou gaan als dat in eerste instantie gehoopt werd. Nadat zijn eerste kind geboren was, bleek al snel dat zijn vrouw in verwachting was van een 2e kind. Met zijn cursus landmeetkunde en een mulo-diploma was het hoogst haalbare in zijn vroege carrière afwassen en schoonmaken, want een donkere Surinaamse man kon in die tijd schijnbaar niet makkelijk aan de bak komen als landmeter, ook al sprak hij vloeiend Nederlands, en kon hij rekenen, was dit wellicht discriminatie? Who knows. Zijn vrouw kon ook niet aan de bak komen, want die had geen enkele opleiding en die was daarnaast ook nog eens zwanger. Levend in een kleine kamer van 5 bij 5 had dit gezin het ontzettend zwaar. Zwoegend en ploegend deed de beste man wat hij moest doen en na 4 jaar uitzichtloos blijven werken besloot hij dat er iets verandert moest worden. Inmiddels al een aantal keren opgepakt wegens bepaalde lichte vergrijpen, keek hij naar zijn kinderen en besloot hij dat dit niet zo verder kon. Hij besloot om een aantal cursussen te doen in de spaarzame tijd die hij had naast zijn 2 baantjes en zijn gezin. Hij kon dit nauwelijks betalen, maar besloten werd om hevig te budgetteren, het motto was, zolang de kinderen gezond zijn is het goed. Zolang de kids vreten, blijven wij leven. Nadat hij met pijn en moeite deze cursussen met succes had afgerond schreef hij zich in bij een uitzendbureau en wonder boven wonder namen ze hem aan als technisch tekenaar bij een gerenommeerde constructing agency. Hij werkte wederom voor het minimumloon, maar hij had tenminste een bureau om aan te zitten, een potlood, liniaal en schone handen. Van hieruit volgde een aantal jaar waarin hij talloze cursussen deed en zich uiteindelijk wist te specialiseren in programma’s als Autocad die toendertijd als nieuw fenomeen werd gepresenteerd in het wereldje van constructing. Met zijn kennis die hij zelf besloten had uit te breiden ging het gaandeweg steeds voorspoediger met het gezin, inmiddels was de vrouw zelf ook aan de slag gegaan, eerst als schoonmaakster in een ziekenhuis, en na wat thuisstudie uiteindelijk als voedingsassistent in hetzelfde ziekenhuis. Desbetreffende man heeft zich op een gegeven moment gespecialiseerd in het programma PDS, een programma wat nu als toonaangevend wordt gezien in zijn werksector, maar waar weinigen nog goed mee overweg kunnen. Hierdoor is deze man ontzettend succesvol en werkt hij nu in verschillende landen als piping-constructor. Het is toch nog goed afgelopen.

Keuzes, in het misschien wel langdradig bovenstaand semi-biografisch stukje zijn er een aantal keuzes zichtbaar, een aantal keuzes die deze man besloot zelf te maken, omwille van zichzelf, en omwille van degene waar hij verantwoordelijk voor was. In plaats van de woede over zijn eigen mislukkingen te spiegelen in een vage entiteit als “de overheid” of zijn eigen angsten om voor keuzen te staan te bedekken met de mantel der gemakzucht door naar de wereld te wijzen en te zeggen dat deze onrechtvaardig is geweest, is hij de confrontatie aangegaan. Niet in eerste instantie met zijn uitzichtloze situatie, maar in eerste instantie met zichzelf. Door niet de makkelijkste weg te kiezen, door niet zijn eigen interne conflicten te uiten in negatieve rapteksten, of in gangmemberships, door niet zijn eigen ontevredenheid over het eigen falen voor het moment te vergeten door zijn middelvinger omhoog te steken en te schreeuwen Fuck politiek Den Haag, Fuck de samenleving, en Fuck de norm die ons tegenhoudt. Dit doen drugsverslaafden, die voor het moment een gevoel van tevredenheid willen bewerkstelligen in een storm van onrust. Nee, het enige wat hij heeft gedaan is de juiste, moeilijkste keuze te maken. Hij koos om te floreren in een harde samenleving, hij koos om kennis te bezitten, hij koos om het niet krijgen van een baan niet als discriminatie te beschouwen, hij koos niet voor uitvluchten. En dat heeft hem geen windeieren gelegd beste mensen.

Nu denk ik aan deze jongeren tussen de 14 en 25 jaar, en de boze allochtone rapper van ca. dezelfde leeftijd en ik denk meteen, deze mensen weten niet waar ze het over hebben, want van alle mensen hebben juist zij, ondanks de uitgemolken discussie over multiculturaliteit, discriminatie en vrijheid van meningsuiting, de kans op een menswaardig bestaan. En ja, een ieder heeft zijn eigen referentiekader, maar er is iets wat hierboven uitstijgt, iets wat als meta-zwaard van Damocles boven deze makkelijkste rechtvaardiging van ontevredenheid en gemakzucht hangt, of wellicht aan deze referentiekader apriori voorafgaat. En dat “iets” lieve mensen, is de vrijheid om te kiezen. Want er zijn altijd minstens 2 keuzes, toch?


3 reacties

arta · 12 mei 2007 op 13:44

Ik denk dat je gelijk hebt, dat keuzes je maken tot wie je bent.
Jammer dat je hier en daar in herhaling valt, waardoor de tekst onnodig lang wordt. De weinige witregels geven mij, als lezer, weinig lucht. Ook staan er vrij veel interpunctiefoutjes in, wat het lezen bemoeilijkte.
Ondanks voornoemde (opbouwend bedoelde)puntjes heb je me wel tot het eind kunnen boeien en aan het denken gezet!
🙂

Quinn · 12 mei 2007 op 17:22

Een hele lap tekst, maar er is wel over nagedacht en je weet de boodschap ook wel over te brengen. Ik ben benieuwd naar je volgende stuk.

KawaSutra · 12 mei 2007 op 20:39

De reactie van Arta onderschrijf ik volledig. Overigens een prima schrijfstijl, goed opgebouwd maar teveel herhaling. Het persoonlijk aanspreken van de lezer, ‘beste Jo-el’, kan soms wel maar vind ik in een dergelijke column niet op zijn plaats.

[quote]…in het misschien wel langdradig bovenstaand semi-biografisch stukje… [/quote]
Tja, dat had je dus zelf ook al in de gaten. 🙂

Inhoudelijk ben ik het helemaal met je eens.

Geef een reactie

Avatar plaatshouder